Wetenschap
Natuur & milieu

Yakleer als pluisvervanger

Plastic draden die in bundels aan visnetten hangen is een bekend gezicht. Dit zogeheten pluis is een effectief middel tegen visnetslijtage, maar zorgt ook voor vervuiling in zee. Wouter Jan Strietman, onderzoeker bij Wageningen Economic Research, is betrokken bij onderzoek naar alternatieve materialen zoals yakleer.
Didi de Vries

Beoordelen van alternatieven voor pluis © Wouter Jan Strietman

Visnetten scheren bij het vangen van schol en tong over de bodem van de zee, waardoor ze snel slijten of ergens achter blijven hangen. Daarom bungelen er plastic trossen oranje en blauw draad aan. Dit pluis word vastgemaakt op de meest slijtgevoelige plekken en werkt als stootkussen tussen bodem en net. Jaarlijks wordt door de Nederlandse visserij enkele tienduizenden kilogrammen pluis gebruikt. Daarvan slijt gemiddeld 25 procent binnen twee maanden af. Met alle gevolgen van dien.

‘Wat hier in de Noordzee verdwijnt gaat met de stroming mee naar het noorden en spoelt aan op stranden’, zegt Strietman. Gemiddeld liggen er honderd stukjes pluis op elke honderd meter strand. Op het Duitse eiland Helgoland gebruikt de vogelsoort Jan-van-Gent pluis om een nest mee te bouwen. Ook raken de vogels er soms in verstrikt.

Testen

Binnen het project VisPluisVrij zoeken vissers actief naar alternatief materiaal voor pluis. ‘We richten ons op goedkope materialen, die sterk, flexibel, slijtvast, recyclebaar en afbreekbaar zijn in zee’, legt Strietman uit. Veel materialen lijken in eerste instantie geschikt, maar zijn in de praktijk niet goed genoeg. Zo konden natuurlijke vezels zoals sisal en hennep de grote krachten die op het materiaal terechtkwamen niet aan. ‘Die vezels waren met een vistrek van een paar uur al versleten.’

Natuurlijke vezels waren na een vistrek van een paar uur al versleten.

Wouter Jan Strietman

In de afgelopen jaren zijn tientallen opties door vissers getest op zee. Deze zomer worden de tot nu toe succesvolle materialen zo lang mogelijk getest. De meest veelbelovende alternatieven zijn biologisch afbreekbaar plastic en yakleer.

Yakleer

De stap naar yakleer is volgens Strietman niet heel vreemd. Vroeger werd pluis gemaakt van koeienleer. Toen waren de schepen en netten echter kleiner dan tegenwoordig en was koeienleer sterk genoeg. ‘Yakleer is een stuk dikker en werkt op korte termijn net zo goed als plastic pluis’, zegt Strietman. Komend onderzoek moet uitzwijzen of het leer ook op lange termijn te gebruiken is.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.