Het rapport uit 2010, opgesteld door Wageningen Economic Research (het toenmalige LEI), onderzocht waarom de visteelt in Nederland terugliep. Aangezien het ministerie opdrachtgever was, kreeg het tussentijds inzage. Uit interne mails en documenten, verkregen met de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB), blijkt dat ambtenaren ongerust waren over de impact van bepaalde passages op een lopende rechtszaak.
De Socialistische Partij (SP) stelde afgelopen juni Kamervragen naar aanleiding van de documenten. Reden voor de Social Sciences Group (SSG) een intern onderzoek te starten. Circa twee weken geleden is besloten de zaak door te verwijzen naar de Commissie Wetenschappelijke integriteit (CWI). ‘De raad van bestuur vindt integriteit zo belangrijk’, zegt Marc Lamers, hoofd Corporate Communications & Marketing, ‘dat ze het CWI in gelegenheid stelt hier naar te kijken zodat het oordeel straks boven alle discussie verheven is.’ Lamers verwacht dat de CWI over circa 7 weken met een oordeel komt. Tot die tijd wil Wageningen University & Research niet inhoudelijk reageren.
Meerval
De rechtszaak in kwestie draait om het al dan niet verlenen van oneerlijke staatssteun. Een kweker kreeg subsidie voor het opzetten van een tilapiakwekerij. Na afloop ging hij echter over op de kweek van Claresse, een hybride meervalsoort. Kwekers van Afrikaanse meerval ontvingen ondertussen geen subsidie. Zij zagen dit als oneerlijke concurrentie en stapten naar de rechter. Het ministerie ziet volgens Trouw niets in terugvordering ‘omdat dat te veel heibel gaat geven’. In het verweer voert het ministerie aan dat Claresse en Afrikaanse meerval echter twee verschillende producten zijn.
Een tussentijdse versie van het LEI-rapport leek deze conclusie echter te ondergraven. Uit de mails blijkt dat het rapport aanvankelijk stelde dat ‘niet [is] uit te sluiten dat in sommige marktsegmenten Afrikaanse meerval gesubstitueerd wordt met Claresse; er is nog onvoldoende data beschikbaar om dit vast te stellen.’ De auteurs merken zelf op dat dit vragen zal oproepen in de lopende rechtszaak. Het uiteindelijke rapport heeft het over: ‘Het product Claresse verschilt wat betreft kleur en textuur van filet van Afrikaanse meerval.’
Onder druk van de opdrachtgever
‘Conflict brengt de wetenschap verder’