Wetenschap

Smeltwater uit de Himalaya is belangrijk voor miljoenen boeren

In de nieuwe serie “Climate Signs” bekijkt Resource deze zomer hoe klimaatverandering het dagelijks leven op de wereld beïnvloedt en hoe WUR-onderzoekers betrokken zijn bij dit onderwerp. We trappen af met de gletsjers in de Himalaya die in de afgelopen twintig jaar sneller zijn gesmolten dan in diezelfde periode daarvoor.
Tessa Louwerens
"Climate Signs"Klimaatverandering is niet iets van de toekomst, het is al in volle gang en de effecten zijn ook nu al zichtbaar. In de serie “Climate Signs” bekijkt Resource deze zomer hoe klimaatverandering het dagelijks leven op de wereld beïnvloedt en hoe WUR-onderzoekers betrokken zijn bij dit onderwerp.

Onderzoekers van onder andere WUR en de Universiteit Utrecht hebben precies in kaart gebracht hoe belangrijk het smeltwater nu precies is voor de landbouw in Zuid-Azië. En dat blijkt per regio heel verschillend. ‘Aan het eind van de 21e-eeuw zal naar schatting een derde tot de helft van het gletsjer volume verdwenen zijn’, zegt Hester Biemans, onderzoeker Water en Voedsel bij Wageningen Environmental Research en eerste auteur van het paper. De studie laat zien dat 129 miljoen boeren in het gebied rond de Indus, Ganges en Brahmaputra rivieren, in meer of mindere mate afhankelijk zijn van smeltwater. De onderzoekers publiceerden hun resultaten in Nature Sustainability.

Om de afhankelijkheid van smeltwater te verkleinen, zouden boeren op een ander moment kunnen zaaien, of gewassen kiezen die minder water nodig hebben

Hester Biemans onderzoeker Water en Voedsel bij Wageningen Environmental Research

Waarom dit onderzoek?

‘We horen steeds meer alarmerende berichten in de media over dat de gletsjers in rap tempo verdwijnen. De Himalaya worden ook vaak de watertorens van Azië genoemd, waar 1.9 miljard mensen in Azië van afhankelijk zijn. De meeste onderzoekers zijn het er wel over eens dat de gletsjers belangrijk zijn voor de watervoorziening. Maar er zijn ook andere waterbronnen in dat gebied waar mensen uit putten, zoals de regenval tijdens de moesson en het grondwater. Wij hebbenveel gerichter in kaart gebracht hoeveel mensen er voor de voedselproductie nu echt afhankelijk zijn van het smeltwater van de sneeuw en gletsjers.’

Smeltwater is belangrijk in de Indus Vallei, waar weinig regen valt.

En, hoe belangrijk is het smeltwater?

‘In het stroomgebied van de rivieren de Indus, de Ganges en de Brahmaputra wonen meer dan 900 miljoen mensen. Het is daarmee één van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld. Uit onze berekeningen blijkt dat 129 miljoen boeren voor hun gewasproductie in min of meerdere maten afhankelijk van het smeltwater. Hoe belangrijk het smeltwater is voor de watervoorziening en gewasproductie, hangt erg af van welk gebied je bekijkt. Wij hebben gekeken wanneer gletsjers smelten en hoe het smeltwater zich mengt met regenwater en vervolgens verspreidt via de irrigatiesystemen naar de akkers. Daaruit blijkt dat met name de boeren in het stroomgebied van de Indus, dat ligt voornamelijk in Pakistan, voor een groot deel van hun productie afhankelijk zijn van smeltwater. Dat komt omdat daar veel minder regen valt dan in andere regio’s zoals Bangladesch, waar smeltwater een relatief klein aandeel in de watervoorziening is.’

Welke impact heeft klimaatverandering?

‘Als je enkel kijkt naar de gletsjers dan zal er in eerste instantie meer water zijn, omdat ze harder smelten. Maar de timing verandert: we zien bijvoorbeeld in onze modellen dat bij de warmste scenario’s het smeltwater al een maand vroeger komt. Dat zou betekenen dat boeren daar op moeten anticiperen. Klimaatverandering beïnvloedt natuurlijk niet alleen de gletsjers maar ook de moessonpatronen en de temperatuur. Verder neemt door populatiegroei de vraag naar water, en ook de uitputting van het grondwater toe. Dat nemen we ook mee in onze modellen.’

Wat betekent dat voor de boeren?

‘We hebben ook gekeken naar waar verschillende gewassen groeien en hoeveel water ze nodig hebben. Smeltwater is vooral belangrijk in de hete, droge maanden voorafgaand aan de moesson, in het voorjaar en de zomer en daarmee vooral voor de rijst en katoen productie. Om de afhankelijkheid van smeltwater te verkleinen, zouden boeren op een ander moment kunnen zaaien of gewassen kiezen die minder water nodig hebben. Katoen heeft veel water nodig en zou wellicht beter ergens anders verbouwd kunnen worden waar meer water beschikbaar is. Alleen dat is ook een politieke keuze want katoen is een belangrijke inkomstenbron voor die landen.’

Hoe nu verder?

‘In vervolgonderzoek willen we uitdiepen hoe klimaatverandering en een toenemende vraag naar water het belang van het smeltwater beïnvloedt. En we proberen oplossingsrichtingen te ontwikkelen waar we ook de boeren, overheid en andere stakeholders bij betrekken.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.