Wetenschap
Visie

Schokkende uitspraak

Italiaanse seismologen moeten zes jaar de gevangenis in omdat ze een aardbeving in l'Aquila niet hebben voorspeld. Schokkend? Of mag je onderzoekers die in dienst van de overheid risico-inschattingen maken, verantwoordelijk stellen voor hun adviezen?

‘Je doet het eigenlijk nooit goed’, zegt Robert van Gorcom, directeur van het RIKILT. Als voorbeeld geeft hij opdracht die de burgemeester van New York gaf om delen van de stad te ontruimen vanwege de tropische storm Sandy. ‘De kans dat de vergaande maatregelen overbodig blijken, is groot, net als de kans dat er toch iets was gebeurd als de burgemeester niets had gedaan.’

Welke afweging maak je in je rol als wetenschapper?

‘Het belangrijkste is: heb je als onderzoeker alles meegenomen en de onzekerheden vermeld? Je moet zorgvuldig zijn bij het adviseren, want je kunt niet alles voorzien. Veilig voedsel bijvoorbeeld bestaat ook niet voor 100 procent. Dat betekent dat er altijd incidenten zullen zijn met voedsel, zoals onlangs de salmonella op zalm. Maar het blijft een lastige afweging. Als je een genuanceerd advies geeft met veel mitsen en maren, dan zegt de opdrachtgever: wat heb ik hier aan? Maar als je een duidelijk advies geeft dat achteraf verkeerd uitpakt, kun je blijkbaar de bak in draaien.’

Maar moet je als onderzoeker aansprakelijk kunnen worden gesteld als je advies niet klopt? Het kan bij voedsel en orkanen een kwestie van leven of dood zijn.

‘De vraag is: heb je gedaan wat je moest doen? Ik vind dat je de onderzoeker verantwoordelijk kunt stellen voor de kwaliteit van zijn risicobeoordeling en output, op basis van goede modellen en deugdelijke data. Is die kwaliteit niet goed, dan ben je aansprakelijk.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.