‘Wanneer ik in Frankrijk ben lees ik graag de Charlie Hebdo. Het blad is in Nederland niet te verkrijgen. Hier lees ik Le Monde via de website, maar soms wil ik de serieuze toon ontvluchten via spotprenten die gevoelige onderwerpen op een grappige manier belichten. Ik was geschokt door het nieuws dat veel van de makers dood zijn geschoten.
Sommige mensen voelen zich beledigd als ze belachelijk worden gemaakt. Maar ze zouden moeten beseffen dat het blad de spot drijft met alles en iedereen. Ik kan erom lachen als ze grappen maken over de katholieke kerk, ook al ben ik zelf katholiek opgevoed. De tekening van hoofdredacteur Charb die Mohammed zoent, wilde zeggen dat het niet kwaad bedoeld was. Door deze aanslag zullen schrijvers zich misschien minder veilig voelen en voorzichtiger worden, ook al hebben ze recht op vrijheid van meningsuiting.
Toch is het niet zo dat iemand uit pure verontwaardiging een geweer koopt en twaalf mensen doodschiet. Sinds de onafhankelijkheid van de kolonies zijn er veel immigranten naar Parijs gekomen. De regering heeft toen nieuwe woonwijken aangelegd aan de rand van de stad. Omdat ze afgescheiden van de rest van Frankrijk leven, voelen deze gemeenschappen zich al gauw afgewezen door de maatschappij. Die mensen laten zich makkelijk hersenspoelen en misbruiken door organisaties als Al Qaida en IS. Het is te hopen dat de politici begrijpen waar de daders vandaan komen en hun beleid zullen richten op betere educatie en integratie. Maar vooralsnog lijken ze niet meer te zien dan een aanval van moslimextremisten. Er zullen vooral meer veiligheidstechnologieën worden ingezet om aanslagen te bemoeilijken en hun voorbereiding eerder te ontdekken.
In Bretagne wonen immigranten en autochtonen door elkaar heen en is minder spanning. Maar nu vrezen mijn vrienden uit Marokko en Tunesië voor angst en verwarring onder de bevolking. Mensen in de supermarkt en op straat vragen zich misschien af of zij ook terroristen zijn.’