Mona Keijzer, ©Rijksoverheid
Het ministerie wil een impuls geven aan de instituten voor toegepast onderzoek in Nederland. In totaal gaat het om een bedrag van 42 miljoen euro. TNO en ECN (Energie Centrum Nederland) krijgen samen 19 miljoen erbij, Deltares krijgt 4,2 miljoen extra, Marin 2,7 miljoen en het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) 2,9 miljoen euro. Het gaat om een structurele verhoging van het budget, dat in de komende jaren nog verder kan oplopen.
Bezuinigingen
Aanleiding is het rapport van de commissie-Schaaf die de kwaliteit van de zes onderzoeksinstellingen beoordeelde. Deze commissie constateerde dat de onderzoeksinstituten geen goede kennisbasis meer hadden op alle onderzoeksterreinen door de jarenlange Haagse bezuinigingen. Daarop stelde het nieuwe kabinet in haar regeerakkoord extra geld beschikbaar voor toegepast onderzoek; 80 miljoen in 2018, oplopend tot 200 miljoen in 2020.
Kennisbasis
Het geld is bedoeld om de kennisbasis van de instituten op peil te brengen. ‘De kennisbasis betreft de strategische capaciteit om onderzoek uit te voeren waarmee toekomstige kennisvragen beantwoord kunnen worden en te kunnen vernieuwen’, schrijft staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat. ‘Een toekomstbestendige kennisbasis vereist vernieuwend onderzoek met een lange termijn oriëntatie.’
Maatschappelijke thema’s
‘De verdeling van de middelen over de TO2-instellingen is mede gebaseerd op de mate waarin instellingen aansluiten bij marktbehoeften. Dit betekent dat instituten met een sterke vraag uit de markt relatief meer middelen ontvangen’, schrijft de staatssecretaris. ‘Ik vind het daarbij belangrijk dat de TO2 instellingen, conform de aanbevelingen van de commissie Schaaf, ook nadrukkelijk aandacht besteden aan maatschappelijke thema’s waar (nog) geen directe vraag is vanuit de bedrijven.’ De 13,2 miljoen extra is hier voor bedoeld.
Daarnaast had het kabinet al een budget van 100 miljoen euro gereserveerd om de strategische onderzoeksfaciliteiten van onder meer de TO2-instituten te ondersteunen. Of Wageningen Research de komende jaren een toelage uit dit potje ontvangt, is nog onduidelijk.
Bestedingsplan
Wageningen Research moet op korte termijn een beknopt bestedingsplan opstellen waar ze de extra miljoenen aan wil besteden. Daarbij moet WUR rekening houden met de kennis- en innovatieagenda’s van de ministeries en topsectoren en aansluiten bij de Nationale Wetenschapsagenda. Keijzer hoopt dat het geld ook kan dienen om Europese onderzoeksprojecten binnen te halen. Maar dat neemt niet weg dat de instituten voor toegepast onderzoek ook zelf scherpe keuzes moeten maken op welke kennisvragen ze zich richten, aldus de staatssecretaris.
Thematisch
Tot slot zet het kabinet het Haagse plannetje om de TO2-instituten te fuseren onder één landelijk bestuur bij het grof vuil. ‘Het kabinet onderschrijft de conclusie van de commissie-Schaaf dat een verdere samenvoeging van instituten, door verlies van herkenbaarheid en beperkte, vaak onduidelijke, synergie meer nadelen dan voordelen kent.’ Wel pleit het kabinet voor thematische samenwerking tussen universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven, zoals op Wageningen Campus.