Wetenschap

Het volk tegen ebola

Antropoloog Paul Richards (71) blikt in zijn nieuwste boek terug op de ebola-epidemie in West-Afrika. Die is bestreden door internationale hulpverleners, maar óók door de lokale bevolking, betoogt hij. ‘Het was people’s science. Getroffen gemeenschappen begonnen na te denken over het infectiepatroon.’
Yvonne de Hilster

Foto: Hollandse Hoogte

De ebola-epidemie in West-Afrika (2013-2016) heeft ruim 11 duizend mensen het leven gekost, bijna 40 procent van het aantal mensen dat besmet is geraakt. Het ebolavirus komt in Afrika voor bij wilde dieren en kan op mensen overspringen door bijvoorbeeld consumptie van besmet vlees.

Survey

Paul Richards en collega’s voeren vanaf december 2015 een survey uit om te achterhalen wat er tijdens de uitbraak in ebolagebieden precies is gebeurd. De epidemie is dan op haar hoogtepunt, maar de onderzoekers bezoeken dorpen in een gebied waar de ziekte inmiddels is uitgewoed.

In reactie op de werkelijkheid van de ziekte leerden mensen denken als epidemiologen.

De resultaten maken onder meer het verloop van besmettingen duidelijk en laten zien dat allerhande geruchten rond ebola net zo snel verdwenen als ze waren gekomen. ‘In reactie op de werkelijkheid van de ziekte leerden mensen denken als epidemiologen’, concludeert Richards. Zo was in één van de bezochte dorpen door accuraat handelen van de bewoners ebola al vrijwel uitgedoofd voordat internationale hulpverleners het dorp bereikten. Dit is wat Richards bedoelt met de term people’s science in de ondertitel van zijn recent verschenen boek over de ebolacrisis.

Weerstand

Bij een besmettelijke ziekte als ebola is het heel belangrijk dat patiënt en hulpverlener het eens zijn over wat nodig is om nieuwe gevallen te voorkomen, zegt Richards. ‘Maar alle handelingen die nodig zijn om ebola in te dammen, van identificatie en isolatie tot veilig begraven, kunnen op weerstand stuiten. Daarom is het zo belangrijk om in kaart te brengen hóe zorg wordt verleend en hóe mensen worden begraven. Daaruit kun je afleiden waar de ruimte zit om praktijken aan te passen’, betoogt Richards in zijn boek.

Lees het hele verhaal over Richards en zijn boek in de nieuwe Resource

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.