Livestock Research in Lelystad wil een fluorescentie-gen, dat onder meer in kwallen voorkomt, koppelen aan het geslachtschromosoom van mannelijke kuikens. Dit gen licht onder een speciale lamp op, zodat eieren met mannelijke embryo’s herkenbaar zijn en niet hoeven worden uitgebroed. Dat voorkomt jaarlijks het doden van zo’n 40 miljoen eendagshaantjes die niet geschikt zijn voor de ei- en vleesproductie. Een meerderheid van de Tweede Kamer sprak zich enkele weken geleden uit tegen de ontwikkeling van genetische modificatie bij kippen en de staatssecretaris volgt die uitspraak nu. Ze geeft ‘op dit moment’ geen toestemming om het onderzoek voort te zetten. Omdat ze wel een alternatief wil vinden voor het doden van de eendagshaantjes, praat ze later dit jaar verder over alternatieven met de Tweede Kamer. Daarbij komt ook de ontwikkeling van een combikip, die zowel eieren als vlees produceert, aan de orde. Ethicus Bart Gremmen, betrokken bij het Wageningse onderzoek naar alternatieven voor het doden van eendagshaantjes, vindt het jammer dat Dijksma het onderzoek niet voortzet. ‘Het onderzoek met het kwal-gen was om na te gaan of het zou kunnen, het ging om een proof of principle, van invoering was nog geen sprake. Bovendien is het een elegante innovatie. Je gebruikt genetische modificatie in een proces van selectie, het zit niet in het eindproduct, de consument merkt er niets van.’ Het nu genoemde alternatief, de combi-kip, gaat het niet worden, denkt Gremmen. ‘De dierwetenschappers in Lelystad denken dat de combi-kip milieutechnisch en economisch niet kan concurreren met de gespecialiseerde kippen. Zo’n kip heeft meer voer nodig, omdat de voerconversie laag is, poept veel en de vleeskwaliteit is matig. De combi-kip kan hoogstens een nichemarkt bedienen.’ Gremmen verwacht nu het meeste van het Leidse bedrijf InOvo, dat het geslacht van het kippenembryo kan bepalen door een beetje vruchtwater uit het ei te halen. ‘Ze kunnen het geslacht bepalen op dag 9 na het bevruchten van het ei. De vrouwelijke embryo’s broedt je daarna verder uit, de mannelijke gebruik je bijvoorbeeld voor de productie van virusvaccins. Daarmee bespaar je geld en hoef je de eendagskuikens niet meer te doden.’ Punt is wel dan deze innovatie nog niet is opgeschaald om routinematig miljoenen eieren te screenen.
Geen gentech-kip om eieren te selecteren
Staatssecretaris Dijksma verleent geen ontheffing aan DLO voor onderzoek naar genetische modificatie bij kippen. Dat maakte de Volkskrant vandaag bekend. Nu komt een andere selectiemethode van kippenembryo’s in beeld.
