Wetenschap
Plant

Energiegewas ook interessant voor de chemie

Jatropha wordt vooral gezien als energiegewas. De olie in de zaden is geschikt als biodiesel, de rest is afval. Maar dat restant, de perskoek, bevat eiwitten waarmee je ook nog eens technische toepassingen kunt maken, vond promovendus Dianika Lestari.

Vijf jaar geleden was het energiegewas jatropha een hype. Goldman Sachs betitelde het gewas als de belangrijkste toekomstige bron van biodiesel en beleggers gingen duizenden hectaren grond pachten of kopen in Afrika om daar jatrophaplantages te stichten. Met de economische crisis stokte deze moderne goldrush. Jatropha is een interessant gewas, omdat het goed groeit op schrale gronden en de zaden maar liefst 34 procent olie bevatten, maar een vetpot is het niet. Een hectare jatropha levert een boer of belegger vaak niet meer dan 300 euro per jaar op. Je kunt echter meer met jatropha. De Indonesische promovendus Dianika Lestari beoordeelde de eiwitten in de perskoek. Idealiter hebben die eiwitten voedingswaarde, maar de perskoek bevat ook zeer giftige phorbol-esters. Het kost teveel moeite om die gifstoffen eruit te krijgen, zodat de eiwitten alleen geschikt zijn voor toepassing in technische toepassingen en de chemie. Nader onderzoek wees uit dat ze met name geschikt zijn als bindmiddel in lijmen en als oppervlakte-actieve stoffen (zeepachtige structuren). Lestari rekende ook uit wat toepassing van de eiwitten in de chemie de jatropha-telers kan opleveren. Als ze alleen de olie uit de zaden persen, levert een kilo zaad 21 eurocent op in landen als Indonesië. Als ze ook de eiwitten benutten, komt daar 19 eurocent bij. De nettowinst van de jatrophateelt kan daardoor oplopen van driehonderd naar ruim duizend euro per hectare. Dit is een theoretische rekensom, benadrukt begeleider Wim Mulder van Biobased Products, want er zijn nog geen bedrijven die de jatropha-eiwitten verwerken. Het onderzoek van Lestari past in een groter onderzoeksprogramma naar bioraffinage van jatropha dat wordt gefinancierd door de KNAW. Twee andere Wageningse en vijf Groningse promovendi uit Indonesië zijn nog bezig met hun onderzoek. Dianika Lestari promoveerde op 23 januari bij Johan Sanders, hoogleraar Valorisatie van plantaardige productieketens.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.