Wetenschap

Deze zomer meer duidelijkheid verwacht over toelating Crispr

Over de toelating van Crispr-Cas in de plantenveredeling wordt al jaren gesteggeld. Deze zomer verwacht WUR-hoogleraar Justus Wesseler iets meer duidelijkheid vanuit Brussel. Dat kan volgens hem uiteindelijk gevolgen hebben voor de richting van het Wageningse onderzoek.
Stijn van Gils

© Shutterstock

In juni of juli wordt namelijk een uitspraak verwacht van het Europese Hof over ‘mutagenese’, een mutatie in een plant die zowel kunstmatig als natuurlijk plaats kan vinden.

Plantenveredelaars stimuleren mutaties in planten al jaren, met straling bijvoorbeeld. Deze techniek hoeft niet te voldoen aan de strenge Europese wetgeving voor genetische modificatie. Maar wat nou als je exact hetzelfde doet met een nieuwe, preciezere, techniek als Crispr-Cas, is het dan wel genetische modificatie?

De advocaat generaal concludeerde vorige maand dat dit niet noodzakelijkerwijs hoeft. Als de rechter daar deze zomer in meegaat dan kan dat grote gevolgen hebben voor de plantenveredeling in Europa, denkt hoogleraar Wesseler van de leerstoelgroep Agrarische Economie en Plattelandsbeleid.

Wegtrekken investeringen

Plantenveredelaars zullen de techniek dan gaan gebruiken en er verder in investeren. Wordt de techniek echter wel als genetische modificatie beschouwd, dan verwacht hij dat veredelaars meer van dit werk naar Amerika verhuizen. Daar mag de techniek met minder beperkingen worden gebruikt.

‘Je ziet hetzelfde nu al met andere proeven rondom genetische modificatie. Er zijn in Europa nauwelijks nog aanvragen voor veldproeven. Voor mij een teken dat het werk gewoon verplaatst wordt.’

Wagenings onderzoek

Ook het Wageningse onderzoek kan door de uitspraak een andere richting opgaan, verwacht Wesseler. ‘Het zal voor universiteiten dan moeilijker zijn om met plantenveredelaars samen te werken. Ik denk dat in het onderzoek rond Crispr-Cas dan meer met de medische wereld wordt samengewerkt.’

Crispr-pionier hoogleraar John van der Oost verwacht een vergelijkbare ontwikkeling. Beperkingen voor zijn eigen groep ziet hij niet meteen, omdat hij ook veel partners in de Verenigde Staten heeft. ‘Maar, met de voedingsindustrie in Europa verwacht ik weinig samenwerking.’

Het lijkt of de Europese Commissie elke gelegenheid aangrijpt om een beslissing uit te stellen.

Michiel de Both, KeyGene Wageningen

Eindeloze discussie

Al sinds 2006 wordt er over de grenzen van genetische modificatie gesteggeld. ‘Het lijkt of de Europese Commissie elke gelegenheid aangrijpt om een beslissing uit te stellen’, vertelt Michiel de Both van het Wageningse biotechbedrijf KeyGene, dat hier ongeveer 120 medewerkers heeft en daarnaast een vestiging in de VS bestiert.

‘Omdat wij ons naast het onderzoek ook op de toepassingen richten, raakt de onduidelijkheid ons direct.’ Ook voor (potentiële) klanten van KeyGene heeft de onduidelijkheid gevolgen. Het chemie- en veredelingsbedrijf BASF beëindigde bijvoorbeeld al een programma om tot een fytoftoraresistente aardappel te komen.

Verkiezingen

Zelf denkt De Both dat de onduidelijkheid nog langer aan kan blijven. ‘Volgend jaar zijn er weer verkiezingen voor het Europese Parlement. In die aanloop daarvan verwacht ik niet dat er een duidelijk besluit genomen wordt.’

Met name in Frankrijk is er volgens hem een grote tegenlobby. Op lange termijn is De Both echter positief. ‘De lobby van wetenschap en industrie is veel sterker voorbereid op weerstand dan ten tijde van de discussie over genetische modificatie.

Lees ook:

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.