Student
Blog
Jan-Willem Kortlever

Blog: Socrates’ duurzaamheid

Stel, je maakt als buitenstaander een woordzoeker over Wageningen University. Welk woord mag dan absoluut niet ontbreken? Duurzaamheid. En dan liever in de Engelse vorm: sustainability. Het is vermakelijk; in Wageningen weten we overal een duurzame draai aan te geven.
Jan-Willem Kortlever

Laatst had ik met een vriend die aan de VU studeert een discussie over Socrates, één van de belangrijkste filosofen uit de klassieke oudheid. Socrates stelde dat je nooit tot de waarheid kan komen als je alleen kennis waar je ‘van hebt horen zeggen’ tot je neemt. In jezelf heb je al de ware kennis. Hij trachtte dat bij zijn gesprekspartners naar boven te halen door eindeloze reeksen vragen te stellen. Deze manier van converseren noemde hij de zogenaamde maieutikê technê. Socrates zou hedendaagse wetenschappers en studenten eindeloos bevragen, met verfijnde ironie, naar hun opvatting over duurzaamheid.

Mijn hoofdvraag aan Wageningers luidt: dragen al onze ‘duurzame’ oplossingen echt bij aan een beter houdbare wereld? Wat geeft je het recht een oplossing duurzaam te noemen? Mag je een idee ook nog duurzaam noemen als de maatschappij het duurzaam vindt? Het lijkt wel of de belangenclubjes tegenwoordig uitmaken of een stalconcept en een gemodificeerde aardappel duurzaam zijn. Natuurlijk is dierenwelzijn een goede zaak, maar het heeft niets met duurzaamheid te maken. Als de Dierenbescherming drie ‘beter leven’ sterren aan Het Rondeel (nieuw stalconcept) toekent, is het daarmee niet gelijk duurzaam. Duurzaamheid gaat over toekomstbestendigheid en verder niets wat mij betreft.

Het begrip duurzaamheid is uitgehold omdat het te pas en te onpas op ieder nieuw idee wordt geplakt, terwijl het idee vaak maar nihil ‘vooruitgang’ bewerkstelligt. Wij studenten krijgen allerlei vormen van duurzaamheid aangereikt die best discutabel zijn. Misschien moeten we allemaal eens als Socrates worden en ook vol ironie de maieutikê technê toepassen, om zo dichter tot de ware aard van het woord te komen.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.