(Foto: Vincent Koperdraat)
Gewapend met een camera en een doosje sardientjes loopt Joep van Belkom door een tuin in Wageningen. ‘Kijk, dit is de camera. Die ziet er wat bonkig en onhandig uit, maar dat is nodig omdat hij tegen alle weertypen bestand moet zijn.’ De student Forest and nature conservation plaatst de camera dicht bij een boom. Het blikje sardientjes zet hij ongeveer anderhalf meter verderop. ‘Zoogieren die deze tuin bezoeken, worden met de sardines voor de camera gelokt. Dat is dé manier om vast te leggen welke dieren in achtertuinen leven.’
Nieuwe habitat
Van Belkom is een van de studenten die meewerkt aan het project Wildcamera, een onderzoek onder leiding van Patrick Jansen van de leerstoelgroep Resource ecology. ‘De meeste wilde zoogdieren in Nederland zijn oorspronkelijk bosdieren. Maar hun leefgebied is grotendeels ontgonnen en ook steeds verder verstedelijkt. Met dit onderzoek bekijken we in hoeverre wilde zoogdieren deze nieuwe habitat gebruiken. Daarvoor bemonsteren we tuinen langs een gradiënt, uiteenlopend van middenin het bos tot middenin het stad.’
We zijn benieuwd hoe het voorkomen van zoogdieren verschilt tussen groene en versteende achtertuinen.
Patrick Jansen, Resource ecology
Inmiddels zijn er al in meer dan 150 tuinen cameravallen geplaatst. Jansen: ‘Studenten en vrijwilligers zijn onder meer in Nijmegen, Wageningen Amersfoort, Deventer en Lelystad geweest. De tuinen verschillen ook van elkaar, niet alleen in ligging maar ook in de inrichting. We zijn namelijk benieuwd hoe het voorkomen van zoogdieren verschilt tussen groene en versteende achtertuinen.’
Citizen science
Jansen heeft plannen om het project uit te breiden door middel van citizen science. Hij wil dat iedereen die een cameraval bezit, deze zelf kan plaatsen en de foto’s kan uploaden naar een speciale database. In principe kan dat nu al, maar Jansen wil het vergemakkelijken. ‘Ons fotoverwerkingssysteem Agouti is nog te veel ingericht op onderzoekers. We willen graag dat het systeem zo makkelijk mogelijk wordt. Je moet straks je foto’s of filmpjes zonder veel moeite kunnen uploaden en verwerken. En als je dan toch tegen problemen aanloopt, moet je iemand kunnen bellen die het probleem voor je oplost.’
Je moet straks je foto’s of filmpjes zonder veel moeite kunnen uploaden en verwerken.
Patrick Jansen, Resource ecology
Foto: Vincent Koperdraat
Zoals bij veel onderzoeken is er gebrek aan geld. De betrokken gemeenten betalen al mee, maar dat is volgens Jansenniet genoeg voor de uitvoering van zijn plannen met burgerparticipatie. Er is dit jaar volgens Jansen nog rond de 60.000 euro nodig om de technische kant goed te regelen, de vrijwilligers te begeleiden en om iemand te betalen die technische ondersteuning biedt.
In gesprek
Collega-onderzoekers, zoals Wieger Wamelink met zijn Marsgroenten, maken dankbaar gebruik van crowdfunding via het Wagenings Universiteitsfonds. Ook Jansen heeft die mogelijkheid verkend, maar het doelbedrag lijkt te hoog gegrepen. ‘Daarom zijn we samen met de Zoogdiervereniging bezig om de financiering op een andere manier te regelen. Bijvoorbeeld door in gesprek te gaan over ondersteuning door overheden en fondsen.’ Jansen hoopt dit voorjaar een deel van het benodigde geld bij elkaar te hebben, zodat de burgerparticipatie kan starten.