Wetenschap
Natuur & milieu

Zeehonden blijken bruinvissen te verminken

De daders van de mysterieuze verminkingen van bruinvissen zijn gevonden: grijze zeehonden. Zij bejagen de bruinvissen voor hun voedzame spek.
Rob Ramaker

Een in 2012 aangespoelde verminkte bruinvis.

Foto: Ceees van Hoven

Het is de eindconclusie van langdurig forensisch onderzoek door Imares, het NIOZ en de Universiteit Utrecht.

Smoking gun was het in bijtwonden gevonden zeehonden-DNA. Op drie aangespoelde bruinvissen zat erfelijk materiaal van verschillende zeehonden. Verder zagen anatomen tijdens secties bijt- en nagelsporen bij één op de vier aangespoelde bruinvissen. Deze verwondingen leken bovendien sterk op hetgeen onderzoekers zagen toen ze met een zeehondenschedel een aanval simuleerden, zegt Mardik Leopold, DLO-onderzoeker bij Imares.

Toen in 2006 duidelijk werd dat jaarlijks tientallen uiteengereten bruinvissen aanspoelen, zorgde dat voor bittere discussies. Aanvankelijk dachten experts dat vissers bruinvissen die in hun ‘staand want’ belanden aan stukken snijden. De vissers reageerden furieus. Deze verklaring bleek echter onhoudbaar toen jaarlijks meer en meer dieren aanspoelden, van Zeeland tot de Wadden. Ook onderzoek naar scheepsschroeven en baggeraars leverde niets op. Uiteindelijk bedacht een Belgische onderzoeker in 2012 de zeehondhypothese.

We weten ook niet hoe de zeehonden het klaarspelen

Mardik Leopold

Het jagen op bruinvissen is een geheel nieuw gedrag voor zeehonden. ‘We weten ook niet hoe de zeehonden het klaarspelen’, zegt Leopold. Hij zou de dieren graag uitrusten met camera’s. Sowieso liggen er aan het einde van ‘CSI bruinvis’, zoals Leopold het onderzoek gekscherend noemt, nog allerlei ecologische vragen. Het is bijvoorbeeld niet duidelijk of zeehonden alleen voor de kust jagen op bruinvissen of ook op zee. Dit maakt het lastig te bepalen hoe gevaarlijk de aanvallen zijn voor de bruinvissenpopulatie.

Wel is duidelijk dat de gedragsverandering van de zeehonden een factor is om rekening mee te houden. Van de zevenhonderd bruinvissen die jaarlijks aanspoelen, draagt een kwart nagel- en bijtsporen van zo’n aanval. Zo’n 17 procent is daadwerkelijk bezweken aan de aanval ‘Dat is gigantisch. Het is daarmee een belangrijke doodsoorzaak’, zegt Leopold. De mens moet – en kan – hier waarschijnlijk niets aan doen. Beide soorten zijn beschermd en het gedrag kan zich al onder de zeehonden hebben verspreid. ‘En het is nou eenmaal de natuur.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.