Hoe kunnen we meer voedsel produceren met minder hulpbronnen om 7 miljard mensen te voeden? Dat was de centrale vraag tijdens het debat over voedselzekerheid met Aalt Dijkhuizen, meerdere hoogleraren en een volle zaal met studenten op 11 december in Forum. Het debat was een vervolg op de uitlatingen van Aalt Dijkhuizen in september in Trouw, toen hij pleitte voor wereldwijde intensivering van de landbouw. Medewerkers en studenten van Wageningen UR gingen daar toen fel tegenin. Maar drie maanden later blijken de gemoederen weer aardig bedaard, want van een felle discussie was tijdens het debat nauwelijks sprake. Wel kwamen veel verschillende gezichtspunten aan bod, bijvoorbeeld over de duurzaamheid van kleinschalige versus grootschalige landbouw, en over de voor- en nadelen van biologische ten opzichte van gangbare landbouw. Een student kan niet geloven dat de biologische landbouw slechter is voor de biodiversiteit dan de gangbare, als hoogleraar Imke de Boer heeft uitgelegd dat de biologische sector 40 procent meer land nodig heeft om dezelfde opbrengst te halen. ‘Zet je overtuiging om in een onderzoeksvraag’, adviseert hoogleraar Lijbert Brussaard hem. ‘Ga na onder welke condities voedselproductie en ecosysteemdiensten het beste renderen.’
Minder vleesconsumptie
Brussaard zet de toon tijdens de bijeenkomst. Wetenschappers hebben ook overtuigingen en waarden, stelt hij, en die gebruiken ze om onderzoeksvragen te formuleren. De uitkomsten daarvan vergrote de mogelijkheden bij politici en burgers om hun menig te vormen en besluiten te nemen. Zij bepalen immers of dierenwelzijn in de veehouderij belangrijker is dan milieubehoud en of we moeten streven naar minder vleesconsumptie en minder verspilling. De andere sprekers benadrukken dat Wageningen UR niet moet kiezen voor een productiesysteem voor de wereldvoedselvoorziening, maar dat de beste landbouw afhangt van de omstandigheden per land of gebied. Dat de landbouw in algemene zin intensiever moet, zoals Dijkhuizen bij de aftrap aangeeft, betwist niemand. Maar niemand zegt Dijkhuizen na dat het Nederlandse productiemodel een voorbeeld voor de wereld is. Rector Martin Kropff praatte de verschillende bijdragen vlotjes aan elkaar. Hij pleit voor integrale onderzoeksvragen, waarbij technische en sociale wetenschappen samenwerken, en oppert een nieuwe multidisciplinaire Wageningse opleiding: Voedselzekerheid.