Wetenschap

Weinig plastic in Noordzee-vis

Vis in de Noordzee krijgt maar heel weinig plastic binnen. Eerdere studies overschatten vaak de plasticopname, omdat de gebruikte methoden nog niet optimaal zijn.
Roelof Kleis

© Peter van der Sluijs

Dat concludeert masterstudente Enya Hermsen in een artikel in het Marine Pollution Bulletin. In het stuk wordt verslag gedaan van een onderzoek naar het voorkomen van plastic in 400 vissen die in de Noordzee zijn gevangen. Het gaat om haring, sprot, schar en wijting. De vissen werden volgens een nieuw protocol onderzocht, waarbij de nadruk lag op het zo zuiver mogelijk werken.

Verwaarloosbaar

Slechts één van de vissen, een sprot, had plastic aan boord: twee kleine stukjes (<0,4 mm) acryl in de darmen. Dat is vrijwel verwaarloosbaar. Het resultaat staat in schril contrast tot eerdere metingen van plasticinname door vissen. ‘De berichtgeving over plastic in de oceanen is vaak alarmerend’, erkent hoogleraar en begeleider Bart Koelmans (Water- en Sedimentkwaliteit). ‘Die aandacht voor plastic in de oceanen is ook terecht. Maar het is de vraag of die berichten wel altijd juist zijn.’

Volgens Koelmans zijn de metingen in veel eerdere studies nog niet goed genoeg. Monsters kunnen daardoor makkelijk voor verontreinigd raken. ‘Wij hebben een protocol ontwikkeld met veel aandacht voor hygiëne tijdens de metingen. Wij werken in een clean-air cabinet, die gefilterde lucht naar je toeblaast. Het monster komt daardoor niet in contact met lucht uit het lab. Veel gereedschap in een lab is van plastic en de lucht zit vol textielvezels, waardoor in een normaal lab veel kans op contaminatie is.’

Wij hebben een protocol ontwikkeld met veel aandacht voor hygiene tijdens de metingen

Bart Koelmans

Verontreiniging werd verder voorkomen door niet gewone labjassen maar speciale kleding te dragen. ‘Daarnaast hebben wij met blanco’s gewerkt en positieve controles, toegevoegde stukjes plastic die jouw methode moet valideren.’ Al die voorzorgsmaatregelen zijn volgens Koelmans in dit soort metingen nog betrekkelijk nieuw. Er bestaat nog geen vast protocol om verontreiniging met micorplastics aan te tonen. ‘Dat was mede de achtergrond om deze studie te doen.’

Standaardprotocol

De resultaten van de groep van Koelmans bevestigen onder meer een eigen studie uit 2013. Destijds werd in minder dan drie procent van de 1203 onderzochte vissen uit de Noordzee stukjes plastic aangetroffen. Die lage gehaltes betekenen overigens niet dat de Noordzee een stuk minder vuil is dan gedacht. Koelmans: Het betekent dat we de relatie tussen de concentratie plastic in het water en de opname in vissen nog niet goed kennen.’

Hermsen en Koelmans denken dat hun methode een goede basis kan zijn voor een standaardprotocol om hoeveelheden plastics in vissen te meten. Kolemans: ‘In algemene zin wel, als het gaat over schoon werken, het gebruik van blanco’s en positieve controles. Maar voor toepassingen met betrekking tot regelgeving moet het nog nauwkeuriger. We zijn nu bezig met een paper over een manier om gebruikte meetmethodes te beoordelen met een puntensysteem. Dat maakt het mogelijk om studies naar plastic in vis te beoordelen op betrouwbaarheid.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.