Wetenschap - 9 oktober 2012

Watertekort remt voedselproductie

tekst:: Joris Tielens

Tegen het eind van deze eeuw is er te weinig irrigatiewater om genoeg voedsel te verbouwen. Dat blijkt uit onderzoek van Hester Biemans.

De wereldbevolking groeit deze eeuw tot negen of zelfs twaalf miljard mensen. Om die te voeden moet de productie van voedsel ruim verdubbelen. Maar er is niet genoeg water om al dat voedsel te verbouwen. Biemans becijfert dat aan een kwart van de behoefte aan irrigatiewater niet voldaan kan worden. Zij promoveert vrijdag 5 oktober en werkt bij de Climate Change and Adaptive Water Management Group van Alterra.
Modellen
Gangbare rekenmodellen over de toekomstige voedselproductie voorspellen dat een verdubbeling van de productie mogelijk is. Die modellen rekenen aan de groei van gewassen en nemen economische invloeden mee. Ze voorspellen een groei van de hoeveelheid land waar gewassen geïrrigeerd worden, want juist in de bevloeide landbouw zit veel productiviteitswinst. 'Maar de studies gaan er ten onrechte van uit dat daar voldoende water voor is', zegt Biemans.
Werkelijkheid
De onderzoeker vergeleek de toekomstige behoefte aan irrigatiewater die deze modellen voorspellen, met cijfers van de werkelijke beschikbaarheid van water uit de afvoer van rivieren wereldwijd. Daaruit blijkt het tekort aan irrigatiewater in de toekomst. Biemans keek ook naar de invloed van klimaatverandering. 'Dat blijkt weinig invloed te hebben op de totale beschikbaarheid van water wereldwijd.'
Verlies
Eerder waren er al zorgen over een toekomstig tekort aan water, maar nu zijn er voor het eerst cijfers over. Als er geen maatregelen genomen worden, leidt het tekort aan irrigatiewater eind deze eeuw tot twintig procent minder voedselopbrengst dan bij voldoende water. In Zuid-Azië en zuidelijk Afrika kan het verlies oplopen tot meer dan vijftig procent.
Druppelen
Om die productie wel te halen, moet er volgens Biemans flink geïnvesteerd worden in meer waterreservoirs of in een efficiëntere irrigatie waarbij minder water verloren gaat. Dat laatste kan bijvoorbeeld door druppel-irrigatie in plaats van bevloeiing, of dichte pijpleidingen in plaats van open kanalen.