Wetenschap - 3 oktober 2002

Wat een leven: Practicum

Op de vroege vrijdagmorgen hebben een aantal studenten al behoorlijk wat praatjes. "Je bent vandaag wel op z'n lelijkst", deelt tweedejaars Biologie Stefan van Duin nog snel even mee aan een medestudent. Welkom bij Mens- en dierkunde, met vandaag een practicum over vertering en het maagdarmkanaal. Om precies te zijn, de vertering en absorptie van macronutri?nten. En dat allemaal in De Hooizolder, in het gebouw van Fysiologie van mens en dier aan de Haarweg. Toos Lammers verzorgt als analiste daar al jaren de biochemische practica. Nu doen Esther van Straten en Maaike Oosterveer, twee studentes Voeding en Gezondheid, dit voor hun afstudeervak. Esther: "Ik had niet gedacht dat het begeleiden zo leuk zo zijn. Alleen nu is het vrijdag, dan is iedereen brak. Ik hoop maar dat het goed gaat. Ze moeten dit doen. Ik kan ze niet motiveren dat ze 't leuk gaan vinden. Soms zitten ze zich dan ook ontzettend te vervelen en vinden ze het saai. Maar gisteren was er weer een jongen die heel veel vragen stelde en zich erg voor het practicum interesseerde. Na alles tien keer te hebben uitgelegd gaat het wel allemaal op de automatische piloot." "Waar is de gal", vraagt een student. "Ben jij je ochtendurine vergeten?", vraagt Stefan aan Jelle Duindam. Jelle komt van het HBO, en heeft zo al heel wat practicumervaring. Van college steekt hij meer op. "Dit ontgaat me een beetje. Maar het is wel leuk. Het is wel erg voorgekauwd, zodat je niet hoeft na te denken. Je doet wat er staat, de conclusies liggen voor de hand."

In het andere gedeelte van de zaal draait een andere proef. Susan van Dijk, tweedejaars Voeding en Gezondheid, is bloed aan het centrifugeren. "Je doet af en toe wel heel veel proefjes. Het is echt niet vies, al ruik je het wel een beetje."

Janneke, liever zonder achternaam en tweedejaars Voeding en Gezondheid, is nog even een opdracht aan het lezen. De bepaling van het pH-optimum van lipase en de invloed van gal op de vetsplitsing. Zij heeft afgelopen woensdag de bloedproef al gedaan. "Heel leuk, je ziet de eiwitten stollen. Je ziet wat er gebeurd, dus dan leeft het veel meer. Maar het zou wel leuker zijn om humaan bloed te gebruiken, dat is toch leuker dan koeienbloed." Het meest memorabele onderdeel van de practicumreeksen blijkt nog wat bloediger te zijn. Iets wat velen zich nog levendig voor de geest kunnen halen. "Laatst moesten we een big opensnijden. Om te kijken naar de organen. Benno Burema, tweedejaar Biologie, herinnert er nog wel even aan dat het wel doodgeboren varkentjes schijnen te zijn. "Al ziet het er wel zielig uit voor de varkens". Benno is nu op de minishaker zijn reageerbuisje aan het schudden. "Wel beter, als je met de hand schudt, gaat 't er snel overheen." Ook hebben ze laatst de hersenen van een koe bekeken. "Dat stonk echt heel erg, een zieke wee?ge geur". "Maar die haai van vorig jaar stonk nog veel meer, die lucht was gewoon niet te harden."

Maaike vindt het begeleiden van de practica een goede ervaring, maar wel erg hectisch. Vannacht kwam ze op een feest van Ceres nog een student van haar tegen die nu ook aan de opdracht zit. "Wat doe jij hier, dat kan toch niet, je bent de practicumjuf!", riep hij uit.

Een jongen peuzelt zijn boterham met pindakaas op. Zijn groepsgenoot pipetteert in erlenmeyers, dat zijn buisjes, wat gal en daarna voegt hij wat pancreaslipase toe. Dan kan de pH gemeten worden. "Doen we het wel wetenschappelijk verantwoord?" "Ja joh, de scheikundeleraar kan hier nog wat van leren". Alle buisjes worden gemeten met de pH-meter. "Wat aardig van de pH-meter dat die dat voor ons aangeeft, h?", deelt Benno mee. "Die moet acht worden, h?." Na het toevoegen van de slaolie sluiten ze de erlemeyers netjes af met een laagje parafilm. Dan gaan ze 30 minuten in het schudwaterbadje. Enkele studenten zijn al aan het opruimen, vooral omdat ze aan koffie toe zijn.

Stefan zoekt naar zijn map om antwoorden te noteren. Met gespeelde rancune roept hij: "Ik denk dat ??n of ander voedingsmiepje het gestolen heeft". Dan buigt dit groepje zich rond om de map. Echt vlotten wil het niet, al denken ze dat ze al klaar zijn. De begeleidster Maaike komt even kijken. "Ik zie nog allemaal lege plekken, werken jullie!" | Esther Tol

Foto Guy Ackermans