Organisatie

‘Wat als je geestesoog blind is?’

Maritza van Dop dacht altijd dat ‘schaapjes tellen’ een metafoor was. Tot ze tijdens haar promotieonderzoek een internetartikel las over aphantasia. Ineens besefte ze dat de meeste andere mensen, in tegenstelling tot zijzelf, die schaapjes daadwerkelijk voor hun geestesoog zien.
Tessa Louwerens

Maritza van Dop promoveert op 7 september bij Biochemie op haar onderzoek naar de rol van polaire eiwitten bij de ontwikkeling van planten.

Stelling: ‘People that lack visual memory learn differently, not necessarily less’

‘Mensen met aphantasia zijn niet goed in staat om iets in hun hoofd te visualiseren. Ik heb me voorheen nooit gerealiseerd dat andere mensen dat wel konden, bijvoorbeeld bij het “schaapjes tellen”. Het heeft niets te maken met herkenning, want als ik een schaap zie, weet ik wat het is. Ook kan ik de algemene kenmerken van iets dat ik eerder heb gezien, in woorden omschrijven. Ik zie er alleen niets bij. Misschien wordt er dus wel ergens een beeld opgeslagen in mijn hoofd, maar kan ik daar niet bewust bij. Soms zie ik bijvoorbeeld beelden in mijn dromen, al zijn die vrij vaag.

Aphantasia bestaat in verschillende gradaties. Sommigen zien bijvoorbeeld nog wel een wazige vorm voor zich als je ze vraagt om zich een blauwe bal voor te stellen. Mij lukt ook dat niet. Dat is wat ik in mijn stelling bedoel met “lack of visual memory”.

Tijdens mijn onderzoek bekeek ik celpatronen onder de microscoop. Als iemand in het begin vroeg of ik die kon natekenen, had ik daar moeite mee. Ik kon alleen op basis van kennis beredeneren hoe ze eruit zouden móeten zien. Inmiddels ken ik de patronen natuurlijk van buiten. Maar ik moet details van visuele informatie dus eerst in woorden of concepten onthouden en dat vraagt misschien meer van mijn geheugen dan wanneer ik het beeld opnieuw voor me zou kunnen zien.

Dat wil niet zeggen dat ik daardoor minder kan leren. Ik ervaar het ook niet als een handicap of gemis. Ik heb andere strategieën om dingen te onthouden en weer uit mijn geheugen op te diepen. Zo herinner ik dus meer in woorden, geluiden en concepten. Aphantasia is pas vrij recent in de belangstelling komen te staan en het onderzoek staat nog in de kinderschoenen. Ik probeer ook mee te helpen met onderzoek, bijvoorbeeld door vragenlijsten in te vullen.’

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.