In een interview met de EO en een christelijke website vertelde Onno van Schayck, hoogleraar Preventieve geneeskunde aan de Universiteit Maastricht, over een wonder dat hij 25 jaar geleden meemaakte: het aangroeien van een been na gebed. Na een golf aan kritiek trad Van Schayck op 7 maart af als directeur van het instituut Caphri. Zijn 27 collega’s verdedigen [pdf] nu zijn recht op vrije meningsuiting, ook als het daarbij om ‘dwarse uitspraken’ gaat. Zij vinden dat wetenschap ruimte voor wilde ideeën laat en dat een zinvol debat niet verruilt moet worden voor een ‘lynchcultuur’. Henk Jochemsen, bijzonder hoogleraar Reformatorische wijsbegeerte aan de WU, verklaart zijn beweegredenen voor het initiatief.
Waarom hebt u deze open brief gepubliceerd?
‘Ik stoorde me aan de denigrerende wijze waarmee in de media over zo’n gerenommeerde wetenschapper wordt gesproken. En dat alleen omdat hij een ervaring verbindt met zijn geloofsovertuigingen, buiten zijn wetenschapsbeoefening. Van Schayck mag gewoon een visie geven op het leven die verder gaat dan onze huidige wetenschappelijk beschrijvingen. ‘Het ergst vind ik dat men nu doet alsof goede wetenschap incompatibel is met een religieuze beleving. Juist Onno van Schayck, die een tijd lang de beste in zijn vakgebied was, laat zien dat dit niet zo is.’
Naar aanleiding van dit verhaal ontstond een discussie over wonderen. Is het niet beter deze inhoudelijk te voeren in plaats van in te gaan op de ‘toon van het debat’?
‘Die discussie mag natuurlijk gevoerd worden, maar niet op zo’n manier dat je een persoon beschadigt. Nu was ze zo op de persoon gericht, zo diskwalificerend, dat Van Schayk de verregaande stap heeft genomen zich terug te trekken om verdere schade aan zijn instituut te voorkomen.’
U hebt dus geen moeite met de kritiek an sich op Van Schayks uitspraken?
‘Nee, niemand is boven kritiek verheven. Het gaat echt over de diskwalificerende toon. Men had kunnen bovendien wachten tot komende 25 maart: dan is er een debat over wetenschap en geloof op de Universiteit Maastricht. Daar kan iedereen zijn kritiek geven en kunnen we hopelijk op een respectvolle manier in discussie.’
In reacties vinden mensen het leuk om religieuze overtuigingen belachelijk te maken. Vindt u dat dat wel moet kunnen?
‘Ja, ik ben voor een hoge mate van vrije meningsuiting. Sommige mensen nemen graag op een spottende manier afstand van deze uiting. Zij hebben natuurlijk het recht om te beledigen, maar wat mij betreft is dat niet zo belangrijk. Ik vind zelf dat je respect moet betonen aan mensen met andere opvattingen.’