Eerst even het goede nieuws. Wageningen UR stormt dit jaar de top-50 van elite-universiteiten binnen met een 47-ste plaats. Daarmee is ze de beste Nederlandse universiteit in de belangrijkste ranglijst voor universiteiten ter wereld, de ranking van het Britse tijdschrift Times Higher Education. Tot zover de PR: we zijn nog beter dan we al waren.
Maar de forse stijging roept wel vragen op. Je kunt niet zomaar 25 plaatsen stijgen (of dalen) in de top-100 op zo’n ranglijst. De Wageningse onderzoekers zijn niet opeens veel beter geworden dan hun Nederlandse en buitenlandse collega’s. Nee, de makers van de ranglijst hebben het rekenmodel voor hun kwaliteitsmeting aangepast.
Ten eerste heeft de redactie van Times Higher Education de datacollectie voor de ranglijst niet langer uitbesteed, maar in eigen beheer. Ten tweede is ze bij de datacollectie overgestapt van Web of Science naar Scopus, van uitgever Elsevier. THE heeft nu 11 miljoen artikelen uit 22.000 journals beoordeeld, tegen 6 miljoen artikelen uit 12.000 tijdschriften voor de vorige ranglijst. Daarbij is het aantal niet-Engelstalige journals toegenomen.
Door die aanpassingen vermindert het relatieve voordeel van universiteiten uit rijke Engelstalige landen en wordt de samenwerking in internationale netwerken beloond. Bovendien heeft de redactie de enquête onder de onderzoekers, waarmee de reputatie van de instellingen wordt bepaald, uitgebreid. De survey werd deze keer in vijftien talen verspreid, tegen negen talen in de eerdere edities. Ook werd de te hoge deelname van Amerikaanse respondenten aan de enquête gecorrigeerd. Deze aanpassingen spelen het wereldwijd bekende Wageningen in de kaart.
Ellen Fest, informatiespecialist van de Wageningse bibliotheek, denkt dat Wageningen UR vooral profiteert van de overstap naar Scopus. ‘Onze score op citaties is daardoor gestegen, en die citatiescore telt mee voor eenderde van het totaal.’ Ook de Wageningse reputatie-scores in onderwijs en onderzoek, die voor 15 en 19,5 procent meetellen, zijn gestegen. Dat bleek dit voorjaar al, toen THE zijn Reputation Ranking presenteerde. Op die deelranking stond Wageningen UR de vorige keer buiten de top-100, maar dit jaar stond ze opeens op plek 61-70.
Volgens de redactie van Times Higher Education zijn de aanpassingen in het model gedaan om een eerlijker vergelijking – level playing field – te maken. Dus volgens Times Higher hoort Wageningen in de top-50 thuis. De Britse redactie complimenteert Nederland, dat als klein land met twaalf universiteiten in de top-200 staat. Wageningen staat op plaats 47, de Universiteit van Amsterdam op plek 58, Utrecht op 62, Delft op 65 en Leiden op 67. Bijna alle Nederlandse universiteiten stijgen op de ranglijst. De hoge klasseringen zijn volgens de redactie te danken aan het goede onderzoekklimaat in Nederland waar ondanks de recessie weinig is bezuinigd. Maar de druk op de Nederlandse universiteiten neemt toe, door de groei van het aantal studenten, constateert Times Higher Education.