Wetenschap - 12 september 2002

Virus vertrekt zoals hij gekomen is

Als een virus een bacterie binnendringt laat hij zijn eiwitkapsel achter in de membraan van zijn gastheer en begint zich te vermenigvuldigen. Dat kapsel zou wel eens een rol kunnen spelen bij het verlaten van de bacterie van de in de cel geproduceerde nieuwe virussen. Dat ontdekte ir Chantal Houbiers in haar promotieonderzoek naar het bacterie-etende M13-virus.

"Ik heb me beziggehouden met het eiwit g9p, een stukje van het viruskapsel", zegt Houbiers. "Als het virus zijn eiwitkapsel in de membraan achterlaat, steekt het uiteinde van dat eiwit waarschijnlijk uit de membraan, aan de binnenkant van de bacterie." Het uitsteeksel heeft een positieve elektrische lading, het erfelijk materiaal van virussen een negatieve. Daarom zou het uitsteeksel voor nieuwe virussen, die een weg naar buiten zoeken, wel eens als een magnetisch baken kunnen functioneren. "Tenminste, dat is de theorie. Ik heb hem niet kunnen aantonen", zegt Houbiers. "Het was te ingewikkeld om de structuur van het eiwit in een echte bacterie of een echt virus te bestuderen. In plaats daarvan heb ik gekeken naar het eiwit in een synthetische membraan."

Houbiers heeft haar doctorstitel niet cadeau gekregen. "Ik ben in 1994 met dit project begonnen. Pas na twee jaar boekte ik resultaten waarmee ik verder kon. Daarom heeft het zo lang geduurd." | W.K.

Chantal Houbiers promoveert op 30 september bij prof. Tjeerd Schaafsma, hoogleraar Moleculaire fysica.