Nieuws - 30 augustus 2001
Verborgen vetten halen rek uit de aderen
Verborgen vetten halen rek uit de aderen
Ir. Nicole de Roos ontdekte dat bij proefpersonen die veel transvetzuren aten, de bloedvaten hun rekbaarheid verloren. "Als er ergens in het lichaam veel zuurstof nodig is, dan verwijden de bloedvaten zich", legt De Roos uit. "Daardoor kan de zuurstof sneller op de plek komen waar het nodig is." Bij gezonde mensen vergroot de diameter van een bloedvat zich dan met ongeveer tien procent. Bij mensen met hart- en vaatziekten loopt dat terug tot nul. Net als bij de proefpersonen van De Roos. Die hielden overigens geen blijvende schade aan het experiment over: nadat ze weer normaal gingen eten, keerde de elasticiteit van hun bloedvaten weer terug. Aderverkalking is in het eerste stadium namelijk nog omkeerbaar.
De Roos weet niet precies hoe de transvetzuren de bloedvaten kunnen verzieken. "We hebben aangetoond dat het iets met het goede cholesterol HDL heeft te maken", zegt ze. "Transvetzuren verlaagden het HDL. En naarmate die verlaging groter was, verloor de vaatwand meer van zijn flexibiliteit."
Sinds onderzoekers het verband tussen hartaanvallen en de vetzuren hebben aangetoond, zijn fabrikanten van levensmiddelen ze minder in hun producten gaan gebruiken. In margarines zijn ze bijvoorbeeld praktisch verdwenen. Consumenten krijgen ze vooral binnen via gefrituurd junk food. | W.K.
Nicole de Roos promoveert op 4 september 2001 bij prof. dr. Martijn Katan, persoonlijk hoogleraar bij de sectie Humane voeding en epidemiologie, en prof. dr. Evert Schouten, deeltijdhoogleraar Epidemiologie van de voeding aan de Katholieke Universiteit Leuven.