Een testveld voor bananen bij Kawanda Agriculture Research Institute in Uganda. © Justus Wesseler
Uitstel van gebruik van gemodificeerde zaden ontstaat omdat overheidsinstanties geen besluit nemen of de zaden in hun land verkocht mogen worden. Volgens Wesseler is dat begrijpelijk: ‘De informatie die de autoriteiten krijgen is meestal tegenstrijdig. Van de ene instantie of organisatie horen ze dat genetisch gemodificeerde (GMO) zaden niet veilig zijn voor het milieu en gezondheid. De ander zegt dat het wel veilig is.’ Door die tegenstrijdige informatie stellen beleidsmakers hun beslissing uit.
Mensenlevens
Vertraging van het gebruik van GMO-zaden kan jaren duren. In Kenia werd in 2006 geprobeerd een genetisch gemodificeerde maïssoort te introduceren, maar daar is nog steeds geen beslissing over genomen. Hadden ze de zaden toegelaten, dan had dat volgens de berekeningen van Wesseler tussen de 440 en 4000 levens gered. Had Uganda in 2007 bananenzaden toegelaten die resistent zijn tegen bananenziekte Black Sigatoka, dan waren mogelijk tussen de 500 en 5500 levens gespaard gebleven. In Nigeria denkt de overheid dit jaar een besluit te nemen over een boonsoort die resistent is tegen een gevreesde mot. Wesseler voorspelt dat een jaar vertraging van die boon al gauw 28 miljoen euro kost en tussen de 100 en 3000 levens.
Ik had niet verwacht dat het zoveel zou uitmaken
Justus Wesseler
Om tot deze aantallen te komen schatte Wesseler hoeveel meer oogst een boer zou hebben door gebruik van GMO-zaden. Naast omzet in marktwaarde, berekende hij hoeveel extra calorieën die vermeerderde oogst oplevert. Vervolgens vergeleek hij dit met data over ondervoeding van kinderen. ‘Ik had niet verwacht dat het zoveel zou uitmaken’, geeft Wesseler toe.
Leefomstandigheden
Moeten landen dan maar direct massaal GMO-zaden toestaan? Volgens Wesseler wel. ‘Het is een grote vergissing om deze gewassen niet te gebruiken. Ze zorgen voor een hogere gewasopbrengst en hebben minder insecticiden en pesticiden nodig omdat ze resistent zijn tegen specifieke plagen. Het gebruik van genetisch gemodificeerde zaden is een oplossing die voorhanden is en die na een mislukte oogst gebruikt kan worden om ondervoeding te voorkomen. Jezelf buitensluiten van GM-ontwikkelingen in de landbouw is niet verstandig. Als er dan iets misgaat tijdens een oogst, zijn er weinig opties over om de bevolking toch te voorzien van genoeg voedsel.’
Jezelf buitensluiten van GM-ontwikkelingen in de landbouw is niet verstandig.
Justus Wesseler
Ook denkt Wesseler dat het invoeren van GMO-zaden kan helpen migrantenstromen te voorkomen. Als de economische situatie van een gezin verbetert door een hogere opbrengst vanwege genetisch gemodificeerde zaden, dan verkleint de kans dat die mensen om economische redenen migreren naar een ander gebied. ‘Als jouw leefomstandigheden verbeteren, blijf je. Als ze alsmaar slechter worden, dan vertrek je. Dat gebeurde in Europa ook in de negentiende eeuw. Ierse boeren vertrokken massaal naar de Verenigde Staten nadat de aardappeloogst tussen 1845 en 1850 mislukte.’
Lees ook:
Gummen in de genen
Vertrouwen in voedsel begint niet met meer kennis
Resistente aardappels geplaagd door gmo-opinie