Wetenschap

Uitspraak over ongezonde vetten is ‘open deur’

Al jaren lang krijgen we het advies om verzadigd vet, zoals roomboter, zoveel mogelijk vervangen voor onverzadigd vet, zoals olijfolie. De jonge Australische onderzoeker Steven Hamley bestudeerde het bewijs dat verzadigd vet ongezond is. Zijn conclusie: daar is onvoldoende bewijs voor. De studie veroorzaakt veel ophef. Maar de onderzoeker trapt hiermee eigenlijk een open deur…
Tessa Louwerens

©Shutterstock

Wat vindt u van Hamley’s conclusie? ‘Het klopt dat er niet voldoende grote interventiestudies zijn gedaan. Dat wil zeggen studies waarbij specifiek is gekeken naar het vervangen van verzadigde vetten door meervoudige onverzadigde vetten en wat het effect daarvan is op hart- en vaatziekten. Hamley concludeert dat deze vervanging niet leidt tot een lager risico op hart- en vaatziekten, noch op sterfte. Dat vind ik wel erg kort door de bocht. Hart- en vaatziekten is een breed begrip. Daar spelen zoveel factoren mee. Als je bijvoorbeeld sterfte als gevolg van hart- en vaatziekten in verband wilt kunnen brengen met verzadigde vetzuren, dan heb je hele grote groepen mensen nodig, die je over een lange periode (tot de dood) volgt. Dit is in praktijk gewoon niet haalbaar. Dus op basis van de huidige studies kan je hier inderdaad niks over zeggen.’

Edith Feskens. ©Mirian Hendriks

Waarop baseert hij deze conclusie dan? ‘Hamley twijfelt of de studies waar de huidige voedingsadviezen op zijn gebaseerd, wel goed gecontroleerd zijn. Dat wil zeggen dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet, het enige verschil is tussen de groepen mensen die bestudeerd werden. Eén van de dingen waar Hamley bijvoorbeeld over valt, is dat in sommige studies deelnemers naast verzadigde vetten, ook meer transvetten binnen kregen. Deze transvetten zijn nog slechter voor hart- en bloedvaten dan verzadigde vetten en zouden het beeld kunnen vertroebelen. Hamley heeft op basis van eigen criteria een aantal studies uitgesloten en vervolgens een nieuwe analyse gemaakt van de overgebleven studies, waarbij hij tot andere conclusies kwam.’

Zou de Gezondheidsraad dam anders moeten adviseren? ‘Nee, dit is geen nieuwe informatie. Hamley trapt hiermee eigenlijk een open deur in. We wisten altijd al dat het lastig is om direct een verband tussen voeding en het ontstaan van ziekte aan te tonen. Dat is het probleem met voedingsonderzoek, je kunt nooit het ultieme bewijs leveren. Het advies van de Gezondheidsraad is niet enkel op deze interventiestudies gebaseerd. We weten ook dat vervangen van verzadigde vetten door meervoudig onverzadigde vetzuren het “slechte” LDL-cholesterol verlaagd. En dat een verhoogd LDL- cholesterol leidt tot hart- en vaatziekten, staat als een paal boven water. Wat Hamley aandraagt is allemaal al eerder bediscussieerd. Het is jammer dat iedereen nu opnieuw het wiel probeert uit te vinden, en de pers probeert te halen met ‘controversiële’ uitspraken. De oude literatuur goed lezen is waardevoller.’

Lees ook eens:

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.