Wetenschap - 23 december 2011
Tweede Kamer schiet gat van 130 miljoen in topsectoren
De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen om de productschappen op te heffen. Daarmee komen innovatieprojecten ter waarde van 130 miljoen in de topsectoren op losse schroeven te staan.

Het productschap tuinbouw financiert 30 miljoen aan private middelen in de topsector Tuinbouw, de andere productschappen brengen projecten ter waarde van zo'n 21 miljoen in de topsector Agrofood. Volgens de afgesproken spelregels bestaat een project gemiddeld uit 40 procent private financiering en 60 procent publieke financiering van het ministerie van EL&I. Een grove rekensom leert dus dat de productschappen betrokken zijn bij innovatieprojecten ter waarde van 130 miljoen euro.
Dit zijn vooral MKB-projecten, waarbij toegepast onderzoek plaatsvindt samen met tuinbouw- , akkerbouw- en veeteeltbedrijven en toeleverende en verwerkende bedrijfjes. Daarbij richt het onderzoek zich op diergezondheid, dierenwelzijn, duurzaamheid, gewasbescherming, productkwaliteit en energiebesparing. Als deze projecten niet doorgaan, hebben de boeren, tuinders en jonge toeleverende bedrijfjes nauwelijks nog inbreng in de innovatieagenda van de topsectoren, denkt beleidsmedewerker Frank Bakema van Wageningen UR. Of het zover komt, is nog onduidelijk. Minister Henk Kamp, verantwoordelijk voor de productschappen, moet nog antwoorden of hij de motie uitvoert.
Als de minister instemt met de motie, dan komt er vermoedelijk een andere organisatie die collectief onderzoek uitzet voor de boeren en tuinders, denkt Bakema. Daarbij zou de verplichte afdracht, zoals nu bij de productschappen, waarschijnlijk plaatsmaken voor een vrijwillige deelname van de ondernemers. Maar zo'n organisatiewijziging kost tijd en zal zeker niet geregeld zijn voor 1 maart, als de topsectorplannen worden gepresenteerd.
Ook voor Wageningen UR heeft het afschaffen van de productschappen grote gevolgen. Ze zetten jaarlijks circa 25 miljoen euro aan onderzoek uit in Wageningen, zo'n 8 procent van de omzet van DLO.