Wetenschap - 22 mei 2008

Test helpt kinderen met ADHD snel aan dieet

Wageningse immunologen onderzoeken of ze een test kunnen maken die snel kan zien voor welke voedingsmiddelen kinderen met ADHD overgevoelig zijn. De ontwikkeling is mogelijk gemaakt door giften van particulieren en de opbrengst van de Kinderpostzegelactie 2007.

De test is gebaseerd op de hypothese dat het immuunsysteem een rol speelt bij ADHD, vertelt prof. Huub Savelkoul van de leerstoelgroep Celbiologie en immunologie. ‘Onderzoekers vinden relatief veel T-helper-2-cellen bij mensen met ADHD en een veranderde aanmaak van cytokines. Dat vind je ook bij mensen met een allergie of sommige auto-immuunziekten. Een populaire theorie wil dat die immunologische afwijkingen bij ADHD-kinderen worden veroorzaakt doordat darmcellen niet genoeg van het enzym DDP-IV aanmaken. Daardoor worden eiwitten in tarwe en zuivel niet zorgvuldig genoeg in stukjes geknipt.’
Als gevolg van het haperende enzym laten de darmcellen eiwitketentjes met een lengte van zo’n acht aminozuren door naar de bloedbaan. Die verdringen in de hersenen de endorfines van hun plaats. Dat veroorzaakt de rusteloosheid die ADHD’ers parten speelt.
Alternatieve behandelaars van ADHD proberen proefondervindelijk te achterhalen welke voedingsmiddelen leiden tot hyperactief gedrag. Als de theorie klopt, kan de Wageningse test dat proces versnellen. ‘We halen immuuncellen uit het bloed van de kinderen, en stellen die bloot aan eiwitten uit voedingsmiddelen’, legt Savelkoul uit. ‘Als de kinderen inderdaad overgevoelig zijn voor een voedingsbestanddeel, dan moeten we dat kunnen zien aan de reactie van de immuuncellen.’
Een tweede fase van de test houdt in dat de onderzoekers verdachte voedingsmiddelen eerst voeren aan gekweekte darmcellen, die de bestanddelen in stukjes knippen. Daarna stellen de onderzoekers de immuuncellen bloot aan de geknipte stukjes.
‘Uitvinden voor welke voedingsmiddelen een kind overgevoelig is duurt soms langer dan een jaar’, zegt Savelkoul. ‘Gedurende die periode krijgt een kind misschien een onvolledige voeding binnen. Onze test zou dat proces aanzienlijk kunnen verkorten.’