Wetenschap
Cultuur

Surinaamse zwarte rijst komt uit Ivoorkust

De Marrons in Suriname gebruiken nog steeds rijst voor bepaalde ceremonies die afkomstig is uit Afrika. Dat ontdekte etnobotanicus Tinde van Andel samen met Wageningse en Leidse collega’s. De onderzoekers vergeleken de zwarte rijst van de Marrons met Afrikaanse rijstsoorten.
Albert Sikkema

De

Marrons, nakomelingen van gevluchte slaven die leven in het binnenland van Suriname, verbouwen niet alleen witte Aziatische rijst, maar ook een rijstsoort met zwarte korrels (Oryza glaberrima). Deze ‘blaka aleisi’ wordt nauwelijks gegeten, maar aan de voorouders geofferd en in spirituele kruidenbaden gebruikt. De zwarte korrels blijken afkomstig van Afrikaanse rijst, ooit door slavenhandelaren langs de kust van West Afrika ingekocht om hun slaven te voeden.

De onderzoekers kweekteneen paar Surinaamse zwarte rijstkorrels op in de Hortus Botanicus Amsterdam en vergeleken het DNA van deze rijst met meer dan honderd rijsttypes uit West Afrika, van Senegal tot Tsjaad. De Surinaamde zwarte rijst bleek genetisch vrijwel identiek te zijn met één type rijst uit Afrika. Die wordt verbouwd op veldjes van Mande-sprekende boeren in West Ivoorkust.

De Nederlandse slavenhandelarenhaalden de meeste Afrikaanse slaven uit Ghana, Benin en Centraal Afrika, maar blijkbaar ook uit Ghana’s buurland Ivoorkust. De Mande stonden bekend als goede rijstboeren en waren gewild bij slavenhandelaars.

Dit type onderzoek kan de ongeschreven migratiegeschiedenis traceren van mensen en gewassen, stellen de onderzoekers in Nature Plants. De onderzoekers denken dat ook de bananen, bonen en knollen op de akkertjes van de Marrons in Suriname nog veel te vertellen hebben.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.