© Sven Menschel‘Toen we vorig jaar de Duurzaamheidscommissie oprichtten, was het een van onze doelstellingen om binnen vijf jaar zonnepanelen op het dak te hebben’, zegt Lennart Alderlieste, commissaris project van de DuurCo van Ceres. Dat is ruimschoots gelukt: de afgelopen weken zijn er 104 gloednieuwe panelen op het dak van de sociëteit geplaatst. ‘Het is een goede investering. We gebruiken vrij veel stroom, maar met zo veel panelen hebben we op bepaalde momenten overcapaciteit. Door die terug te leveren aan het net, verdienen we de investering in een paar jaar terug.’
Duizenden liters bier
En de zonne-energie is nog maar het begin. De keuken van Ceres schakelt in de loop van dit collegejaar over van gas op inductie en het oude ventilatiesysteem krijgt een zuinigere vervanger. In februari moet bovendien de bierkoeling – niet onbelangrijk bij een gezelligheidsvereniging – op ambitieuze wijze worden vernieuwd. ‘De huidige koeling is verouderd, dus een nieuwe bespaart sowieso energie’, zegt Alderlieste. Maar Ceres wil een stap verder gaan. ‘Tijdens het koelen onttrek je warmte uit duizenden liters bier. Die pompen we nu het gebouw uit. Met warmtewisselaars kunnen we die restwarmte gebruiken om het pand deels te verwarmen.’
Het Amsterdamse LANX, dat zichzelf de groenste studentenvereniging van Nederland noemt, past deze methode al toe. De sociëteit hield vorig jaar een duurzaamheidsdag voor verenigingen uit het hele land. Ceres was van de partij en nam een kijkje bij de nieuwe bierkoeling. ‘Het is een uitdaging, maar technisch gezien kan het’, zegt Alderlieste. ‘We kijken nu naar de mogelijkheden en de kosten. Als de investering op dit moment te groot blijkt te zijn, wordt onze nieuwe koeling in ieder geval zó aangelegd dat we die stap over vijf jaar alsnog kunnen zetten. Toekomstbestendig.’
De Duurzaamheidscommissie van Ceres, met links Lennart Alderlieste. © Guy Ackermans
Krachten bundelen
In tegenstelling tot ontgroening is vergroening duidelijk in de mode in verenigingsland. En daarbij leren verenigingen van elkaar. Zo krijgt de landelijke duurzaamheidsdag bij LANX in Amsterdam dit jaar een vervolg in Wageningen: Ceres organiseert de tweede editie. En KSV Franciscus, dat ook een DuurCo heeft opgericht, organiseerde onlangs een duurzaamheidsoverleg met de andere Wageningse verenigingen. Daarbij waren naast KSV en Ceres ook Nji-Sri en SSR-W aanwezig. Argo en Unitas sluiten de volgende keer aan. Alderlieste: ‘Ja, er is soms rivaliteit tussen de verenigingen. Maar als we willen verduurzamen, is het beter om de krachten te bundelen.’
Zonnepanelen op het dak van de sociëteit van Ceres. © Sven Menschel
Hard of zacht plastic
Bij het Wageningse duurzaamheidsoverleg ging het onder andere over bekers. Op rustige avonden wordt het bier in glazen geschonken, maar bij grote drukte is dat riskant, zegt Alderlieste. ‘Op donderdagavonden en bij open feesten gebruiken we bij Ceres zachte plastic wegwerpbekers. Harde plastic bekers zijn mogelijk duurzamer, maar in één keer overstappen is moeilijk. Je moet ze schoonmaken, dus het proces achter de bar wordt uitgebreider. Erop staan kan gevaarlijk zijn. En je kan niet zomaar oneindig harde plastic bekers uitdelen op een feest, want mensen nemen die mee naar huis.’ Ook het financiële plaatje telt mee: de wegwerpbekers krijgt Ceres cadeau van hun bierbrouwer, harde plastic bekers niet. SSR-W en Nji-Sri gebruiken wel hard plastic, zegt Alderlieste. ‘Dus bij het overleg vroegen we naar hun ervaringen daarmee, hoe zij dat doen.’
Ceres maakt momenteel een life cycle analysis van verschillende bekersoorten. ‘We vergelijken: hoe lang gaat een beker mee, wat is de impact op het milieu, wat is de CO2-uitstoot, enzovoort.’ Dat betekent niet automatisch het einde van de wegwerpbeker, zegt Ceres-president Coen Hubers. Een ‘monostroom’ creëren van één soort wegwerpplastic kan ook gunstig zijn. ‘We kijken samen met de universiteit hoe je zo’n monostroom het beste kan recyclen’, vertelt hij. Tijdens het Cereslustrum zijn bijvoorbeeld honderdduizenden bekers gerecycled en omgezet in PP-granulaat, een grondstof voor nieuwe plastic voorwerpen.
Van het gas af
Met de zonnepanelen en de verbouwplannen voor de keuken en bierkoeling zet Ceres een flinke stap naar een groenere toekomst. Wat zijn de ambities op de lange termijn? Alderlieste: ‘We willen het hele pand van het aardgas af. Nu gebruiken we dat nog om te stoken. Aardwarmte is daarvoor erg interessant. Die techniek is nog te risicovol om hier toe te passen en de investering is gigantisch. Maar op de lange termijn is dat wel echt een droom.’
Wat doen de andere verenigingen?
Studentenroeivereniging Argo is sinds 2015 grotendeelsw zelfvoorzienend in haar elektriciteitsbehoefte dankzij 150 zonnepanelen op het dak van de botenloods. De nieuwe trainingsruimte in de loods is goed geïsoleerd. Vorig jaar heeft Argo een DuurCo opgericht, die onder meer kijkt naar afvalscheiding. De vereniging moet hiervoor zelf iets verzinnen, omdat de gemeente het afval op haar locatie niet gescheiden ophaalt.
KSV Franciscus heeft eind 2017 slimmere, duurzamere cv-ketels geïnstalleerd waardoor het gasverbruik met 70 procent is gedaald. In de keuken scheidt de vereniging pmd (plastic, metaal en drinkpakken) en de DuurCo schrijft momenteel een duurzaamheidsplan voor de hele vereniging. KSV is initiatiefnemer van het duurzaamheidsoverleg van Wageningse verenigingen.
SSR-W kijkt met reünisten in de duurzaamheidsbranche hoe het energielabel van haar pand kan worden opgekrikt, onder andere door isolatie. Bier wordt getapt in herbruikbare plastic bekers, de verlichting is bijna volledig led en binnenkort wordt de keuken verduurzaamd. Ook gaat SSR-W dit jaar een DuurCo oprichten.
Nji-Sri schenkt bier in herbruikbare plastic glazen en scheidt papier en plastic.