Lindhout denkt straks, met hulp van een nieuwe veredelingsmethode, een nieuw ras in vijf jaar te maken. Kern van zijn aanpak is dat hij de genetische variatie drastisch inperkt. Allereerst nam hij aardappels uit het veredelingsprogramma van Wagenings onderzoeker Ronald Hutten. Die hebben geen vier maar twee varianten van elk chromosoom. Vervolgens zocht hij een manier om die twee varianten identiek aan elkaar te maken. Dat kan door middel van zelfbestuiving: als de plant met zichzelf kruist, ontstaan na enkele generaties exacte kopieën van de chromosomen. Daarvoor had hij een speciaal gen nodig (Sli) uit een wilde verwante soort.
Rattenkeutels
Normaliter wordt de aardappelveredelaar hard gestraft voor inteelt. Inteelt levert nakomelingen op die niet levensvatbaar zijn of knolletjes geven te grootte van rattenkeutels, menen veel veredelaars. Maar Lindhout dacht daar anders over. ‘Je hebt juist meer inteelt nodig. De aardappel bevat veel genen die defecten veroorzaken. Die genen wil ik kwijtraken.’ In zijn aardappels zouden die genen voor veel sterfte zorgen, maar statistisch gezien moesten er ook goede planten uit kunnen komen. Daarmee zou hij dan kunnen doortelen. Die hypothese ging hij testen met een veldproef. Hij plantte tienduizend zaailingen op proefvelden en kreeg vijftig planten met heel behoorlijke aardappels. Een resultaat dat hij met de leerstoelgroep Plantenveredeling in december meldde in het wetenschappelijke tijdschrift Potato Research. Met die vijftig planten gaat hij verder. ‘De voortgang van het onderzoek gaat sneller dan verwacht, maar er blijft een risico dat het niet lukt.’ Hij ziet uitdagende mogelijkheden. ‘Als de verdere ontwikkeling lukt, kunnen we in vijf jaar een aardappelras maken met resistentie tegen Phytophthora.’
Wetenschappelijk ondernemer
Pim Lindhout werkte jarenlang als onderzoeker in Wageningen, voordat hij naar veredelingsbedrijf De Ruiter Seeds vertrok. Daar werkte hij als R&D-directeur aan de veredeling van tomaat. Nadat dit bedrijf in 2008 was overgenomen door Monsanto, stapte hij daar op en begon hij met drie collega’s het bedrijfje Solynta in Wageningen. Dat richt zich exclusief op veredelingsmethoden van de aardappel. Als Lindhout slaagt, betekent dat een revolutie in de aardappelveredeling. Tot nu toe worden de aardappelrassen met goede eigenschappen vegetatief vermeerderd tot pootaardappelen die per schip naar afnemers worden vervoerd. Met zijn methode kun je toe met zakjes aardappelzaad.