Wetenschap - 1 april 2010

Schakelaar gevonden voor de bloemvorming van planten

Wageningse genetici hebben met Ierse, Spaanse en Amerikaanse collega’s de werking opgehelderd van een belangrijke genetische schakelaar voor de bloemvorming van planten. De schakelaar, het AP1-gen, is in staat om wel duizend andere genen aan en uit te schakelen. Daarmee zet hij het proces in gang waardoor planten bloemen ontwikkelen, melden ze vandaag in Science.

Eerste auteur Kerstin Kaufmann, van de leerstoelgroep Moleculaire biologie, en begeleider Gerco Angenent deden hun onderzoek aan Arabidopsis. Ze bestudeerden een variant van deze modelplant die verwant is aan bloemkool. In bloemkool is de schakelaar AP1 afwezig, waardoor deze groente geen bloemen ontwikkelt, maar heel veel bloemknopjes maakt die samen de bloemkool vormen.
AP1 codeert voor een eiwit dat in staat is om genen aan en uit te zetten, waardoor het processen in de plant reguleert. Daar kwamen de onderzoekers achter toen ze een manier vonden om AP1 aan te zetten in de aan bloemkool verwante Arabidopsis. Zo konden ze de genen vinden die door het AP1-eiwit werden gereguleerd. Na twee dagen ging het AP1-eiwit genen aanzetten die verantwoordelijk zijn voor de vorming van de kelkbladeren, kroonbladeren, meeldraden en het vruchtbeginsel - kortom de bloemvorming
‘We hebben laten zien dat één bepaalde erfelijke eigenschap de verbinding legt tussen het induceren van de bloei en de daadwerkelijke ontwikkeling van de bloemen’, zegt Angenent. Die kennis kan plantenveredelaars helpen bij het gerichter ontwikkelen van nieuwe groentes en siergewassen. ‘Met deze kennis zou je hele nieuwe bloemvormen kunnen ontwikkelen.’