Wetenschap

Samenwerkende bacteriën vragen andere bestrijding

Bacteriën die blaasontsteking veroorzaken, vormen ecosystemen waarin ze elkaar beschermen tegen antibiotica. Dit ontdekten onderzoeker Marjon de Vos en collega’s. Het onderzoek opent de weg naar nieuwe behandelingen en verminderd antibioticagebruik.
Tessa Louwerens

De onderzoekers namen monsters bij ouderen met een gemengde blaasontsteking en volgden de ontwikkeling van de bacteriegemeenschappen. Foto Marjon de Vos

Bij oudere mensen met een blaasontsteking is er vaak sprake van een gemengde infectie, dus met meerdere soorten bacteriën tegelijk. Deze infecties zijn lastig te behandelen en reageren minder goed op antibiotica. ‘Onze resultaten laten zien dat je gemengde infecties van de blaas mogelijk niet als een standaard blaasontsteking zou moeten benaderen’, zegt De Vos, onderzoeker bij het Laboratorium voor Erfelijkheidsleer.

Normaal gesproken zie je dat bacteriën vooral met elkaar concurreren, maar als er antibiotica aan toe worden gevoegd, gaan ze ineens meer samenwerken om te overleven.

Marjon de Vos- Laboratorium voor Erfelijkheidsleer

De Vos onderzocht ruim zeventig bacteriemonsters van ouderen met een gemengde blaasontsteking. Ze volgde de groei van de verschillende bacteriesoorten in de aan- of afwezigheid van antibiotica. Op basis van deze metingen ontwikkelde ze samen met wetenschappers van IST Austria en de universiteit van Keulen, een computermodel dat voorspelt hoe de samenstelling van de bacteriën verandert onder verschillende omstandigheden. De Vos: ‘Normaal gesproken zie je dat bacteriën vooral met elkaar concurreren, maar als er antibiotica aan toe worden gevoegd, gaan ze ineens meer samenwerken om te overleven. Omdat de bacteriën elkaar kunnen beschermen tegen antibiotica, kan dit de behandeling bemoeilijken.’

Onderzoeker Marjon de Vos in het lab. ©Karin Mitosch

Hoewel het onderzoek heel fundamenteel is, laat het zich volgens De Vos goed vertalen naar praktische toepassingen. Dit begint al bij de diagnostiek. Die moet zich niet meer richten op één bacteriesoort, maar op bacteriegemeenschappen. De ecosysteembenadering biedt volgens De Vos bovendien nieuwe perspectieven voor de behandeling. ‘We denken bijvoorbeeld aan het toevoegen van nieuwe, niet-ziekmakende bacteriën, die het ecosysteem verstoren zodat de ziekteverwekkende bacteriën makkelijker kunnen worden aangepakt.’

De Vos zou graag willen weten of dit ook echt in patiënten werkt. ‘We hebben het nu alleen in het lab en met computermodellen getest. Je weet niet zeker of het ook hetzelfde werkt in iemands blaas. De samenstelling van de urine kan bijvoorbeeld ook invloed hebben, en die is op verschillende momenten en bij verschillende personen anders.’ Verder wil ze graag verder uitzoeken welke stofjes de bacteriën precies produceren die een rol spelen bij de bacteriële interacties.

Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met het Institute of Science and Technology Austria , de Universiteit van Keulen en de Universiteit van Birmingham. Lees de publicatie hier.

Lees ook eens:

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.