‘Het is lastig in het algemeen iets te zeggen over de impact van de boycot vindt programmamanager Daane. ‘Natuurlijk drukt het de prijzen want de Russische markt, goed voor twee tot drie procent van onze landbouwexport, valt weg. Dat is pijnlijk maar waarschijnlijk niet desastreus. Vergelijk het met een scenario waarin de Duitse markt wegvalt; daar gaat de helft van onze landbouwexport heen.’ Volgens Daane zorgt de boycot op de korte termijn voor de grootste problemen in de glastuinbouw. ‘Vlees kun je bewaren en de levering ervan uitstellen, maar bloemen, groentes en fruit zijn bederfelijke waar die direct hun weg moeten vinden.’
Belangenorganisatie LTO waarschuwde deze week voor faillissementen in de glastuinbouw. Is dat een reëel risico?‘Ik denk het wel, al kan ik het effect nu nog moeilijk kwantitatief maken. De sector heeft bedrijfseconomisch moeilijke jaren achter de rug, zeker dit jaar. Veel ondernemers staat het water aan de lippen en deze druppel hebben ze niet nodig.’
Wat kunnen glastuinbouwers nu ondernemen?‘Op dit moment niet veel. De planten staan in de grond en zijn volop in productie tot oktober of zelfs november. Je kunt met handelshuizen zoeken naar alternatieve markten, maar de afzetmarkt zit redelijk vol. De groeiende vraag uit Rusland gaf juist lucht aan producenten die tegen elkaar vechten op stabiele markten. Vanaf het najaar kunnen ondernemers zich aanpassen door plantenareaal uit de productie te halen. Het is zeer aannemelijk dat een aantal bedrijven dan zal overwegen te stoppen.’
De landbouw heeft eerder te maken gehad met Russische handelsbelemmeringen. Wat waren de effecten destijds?‘De eerste weken van zo’n boycot is de klap heel groot. Daarna vindt handel alternatieve routes naar de afzetmarkt, bijvoorbeeld via de Baltische staten. Deze route is nu niet mogelijk omdat de hele EU wordt geboycot. Ik kan het niet staven, maar ik denk dat de effecten dit keer langduriger zullen zijn. Niet alleen de overheid, maar ook bij de Russische bevolking ontstaat een anti-Europees sentiment. Misschien laten ook Russische consumenten de Europese tomaat of kippenbout voortaan links liggen.’