Volgens provinciale plannen komt er een rondweg tussen de wijk Noordwest (links) en de campus (rechts), die door het Dassenbosje loopt. De foto is gemaakt vanuit sterflat Dijkgraaf. Foto Guy Ackermans.
Waarom willen de Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland, het dagelijks bestuur van de provincie, de regie overnemen?
Directe aanleiding is het jongste besluit van de gemeenteraad. Die verwierp vlak voor de zomer een rondweg door het Dassenbos en langs de woonwijk Noordwest. De raad koos voor een zelfbedachte alternatieve route verder weg van Noordwest en oostelijk om het Dassenbos. Met die keuze schoof de raad jarenlang overleg met alle betrokkenen, waaronder de provincie, terzijde. Dat schoot GS in het verkeerde keelgat. Het alternatief is volgens GS onhaalbaar, omdat grondeigenaar WUR grote bezwaren heeft. Daarom stelden GS aan Provinciale Staten voor om de regie in het dossier ‘bereikbaarheid’ over te nemen.
Wat betekent het als de provincie de regie overneemt?
De provincie kan het ruimtelijke beleid van gemeenten doorkruisen. Dat gebeurt door middel van een zogeheten inpassingsplan, een provinciaal bestemmingsplan. De gemeente wordt daarmee als beleidsmaker buitenspel gezet. Er moet wel een duidelijk bovenlokaal belang zijn. Volgens GS is de toekomstige bereikbaarheid van Wageningen – en in het bijzonder van Wageningen Campus – belangrijk genoeg om provinciaal ingrijpen te rechtvaardigen.
Hoe gaat het nu verder?
Gedeputeerde Staten willen een rondweg die de campus het minst aantast. De route ten westen van of dwars door het Dassenbos, afgeschoten door de Wageningse gemeenteraad, is daarbij uitgangspunt. Maar of het die route wordt, ligt niet bij voorbaat vast. Een milieueffectrapportage (MER) moet nu eerst in kaart brengen wat de gevolgen zijn van zo’n weg op de omgeving. In die studie komen ook alternatieve tracés aan bod. Als handreiking naar de gemeente wordt ook de variant van de Wageningse raad meegenomen. GS willen in een ‘brede zoekzone langs de randen van de campus’ kijken naar de beste route van de weg (zie kaart).
Waarom is er weerstand tegen een rondweg?
De bewoners van Noordwest zijn tegen een weg zo dicht langs hun wijk; die tast de openheid en rust van het gebied aan. Natuurorganisaties zijn tegen elke aantasting van het Binnenveld en het Dassenbos. Zij vrezen bovendien dat de bypass van de campus een opmaat is naar een grotere rondweg om heel Noordwest. Een deel van de tegenstanders vindt dat meer asfalt het probleem niet oplost. Zij vinden dat minder ingrijpende maatregelen de druk ook van de ketel kunnen halen en staan een aanpak voor die het autogebruik terugdringt. Een deel van de tegenstanders vindt dat Wageningen überhaupt geen bereikbaarheidsprobleem heeft.
Trekt een rondweg niet extra doorgaand verkeer aan?
De route Mansholtlaan-Diedenweg-N225 is een sluiproute voor verkeer tussen de A12 en de A50. Uit kentekenonderzoek in mei blijkt dat per etmaal 9 procent van het verkeer op de Mansholtlaan doorgaand is. Als er file staat op de A12 richting Arnhem verdubbelt dat percentage. Tegenstanders zien hierin een argument om geen rondweg aan te leggen, omdat die nog meer sluipverkeer aantrekt. Dat snijdt op zich hout, zij het dat elke verbetering van de doorstroming meer sluipverkeer aantrekt. Om sluipverkeer terug te dringen, wil het Wageningse college matrixborden op de snelwegen die automobilisten erop wijzen dat de route binnendoor nauwelijks sneller is. In de daluren duurt het 14 minuten om van de A12 naar de A50 te rijden of vice versa, maar in de spits loopt dat op tot 40 minuten.
Hoe bijzonder is het Dassenbos?
Het Dassenbos is een oud stuk cultuurbos dat al voorkomt op kaarten van bijna drie eeuwen terug. Het gebied herbergt volgens tegenstanders van een rondweg unieke natuur- en cultuurwaarden. Voorstanders zien er een tamelijke ontoegankelijke ruigte in. Het eiken- en berkenbosje wordt door WUR beperkt gebruikt voor onderzoek en onderwijs. Een MER moet uitwijzen wat de werkelijke waarde van het Dassenbos is en wat daarvan overblijft als er een weg door of langs loopt.
De provincie Gelderland wil een rondweg aanleggen in het grijze gebied, maar zal naar wens van de Wageningse gemeenteraad ook opties in het oranje gebied laten onderzoeken.
Wat wil WUR?
WUR wil meewerken aan een rondweg, mits die de ontwikkeling van de campus niet te veel aantast. Een weg ten oosten van het Dassenbos is om die reden volgens de raad van bestuur uitgesloten. Daarvoor moeten stallen van Carus tegen de vlakte. Zo’n weg gaat verder ten koste van proefvelden en staat op gespannen voet met de plannen voor een nieuw onderwijsgebouw tegenover Rikilt, op de plek waar nu de StartHub staat.
Heeft de provincie straks vrij spel?
Nee. Een inpassingsplan kent dezelfde mogelijkheden van inspraak, bezwaar en beroep als een gemeentelijk bestemmingsplan. Het verschil is dat aan het einde van de rit niet de gemeenteraad, maar Provinciale Staten een besluit nemen. GS hebben al toegezegd te gaan overleggen met de Wageningse belangengroepen die ook bij de eerdere plannenmakerij betrokken waren. Dat betekent dat het hele circus min of meer opnieuw begint.
Als de provincie de regie overneemt, ligt de komst van een rondweg dan vast?
Niet helemaal. Drie coalitiepartijen in de provincie, VVD, CDA en PvdA, zijn voorstander van een rondweg. Voor de vierde, D66, zijn nut en noodzaak van zo’n weg minder evident. Veel hangt daarnaast af van de uitkomst van de MER. Bovendien zullen de belangen- en natuurverenigingen vrijwel zeker elke juridische mogelijkheid gebruiken om de komst van een rondweg te blokkeren.