Wetenschap - 29 maart 2007

Raketblad is bijna ideale aaltjesdoder

Percelen die besmet zijn met aardappelmoeheid kunnen biologisch ontsmet worden door een seizoen lang raketblad te telen. Het lokgewas is in dat groeiseizoen slecht te combineren met andere teelten. Toch denken Wageningse plantenonderzoekers dat deze aaltjesdoder goede kansen heeft op de internationale markt.

‘We hadden natuurlijk gehoopt dat raketblad het ideale lokgewas voor aardappelcysteaaltjes zou zijn. Economisch is het vooral gunstig als je de teelt kunt combineren met een voor- of nateelt van een ander gewas, maar voor Nederland zit dat er niet in’, zegt dr. Jan Vos, onderzoeker bij de leerstoelgroep Gewas- en onkruidecologie. Uit onderzoek van Vos en dr. Bart Timmermans dat is gepubliceerd in Annals of Applied Biology, blijkt dat het teeltseizoen van het lokgewas hiervoor te lang is. Vos: ‘Het gewas is wel toegelaten in de groene braak. Dat betekent dat je subsidie krijgt als je het een seizoen lang teelt om van een besmetting met aardappelcysteaaltjes af te komen.’
Aaltjes komen in vrijwel alle grondsoorten voor. Ze zorgen voor opbrengstverliezen en voor indirecte schade omdat het niet is toegestaan pootgoed te telen op besmette percelen. Raketblad (Solanum sisymbriifolium), het wilde neefje van de cultuuraardappel, kan de aardappelcystenaaltjes uit de beschermende voortplantingsstructuren (cysten) lokken en vermenigvuldiging van de aaltjes voorkomen.
Het veredelingsbedrijf Vandijke Semo uit Scheemda heeft inmiddels drie rassen raketblad gekweekt die de aaltjespopulatie onder praktijkomstandigheden kunnen reduceren met 60 tot 75 procent. Dat effect is vrijwel even groot als het effect van chemische grondontsmetting.
Raketblad levert bovendien een flinke opbrengst aan droge stof. Vos: ‘Het gewas staat aan het eind van het seizoen bijna manshoog. Misschien kan het gewas meefietsen met de biomassatrend.’
Uit groeisimulaties van Timmermans en Vos blijkt dat het gewas nog beter gedijt in een iets warmer landklimaat. ‘Dit biedt bijvoorbeeld kansen voor de aardappelteelt in Polen.’