Wetenschap - 16 mei 2002

Planners zetten planning op zijn kop

Ruimtelijke planvorming begint gewoonlijk bij de stad, want daar liggen veelal de grootste belangen. Onderzoekers van Alterra, Royal Haskoning en Tummers Advies begonnen hun structuurvisie voor het gebied tussen Enschede en Hengelo niet in het rood van de stad maar juist in het groen en blauw van water en landschap. Ook het stedelijk netwerk Wageningen, Ede, Rhenen, Veenendaal (WERV) is ge?nteresseerd.

"Het is tegenwoordig normaal dat aan het begin van een planproces alle belangen worden ingebracht, terwijl in feite de stedelijke belangen domineren", vertelt projectleider drs Marleen van den Top van Alterra. Juist om die reden wilden wij het proces omkeren en het landschap met voorrang neerzetten."

Door te beginnen bij de versterking van natuur, landschap en water wordt ook de relatie tussen stad en land op zijn kop gezet. "Nu staat de stad met de rug naar de natuur toe", vindt Van den Top. "In Nederland hebben we heel lang het model van de compacte stad gehad. De stad is dan een eiland in het verblekende groen, maar je krijgt bij elke uitbreiding weer een compact schilletje rond de stad. Dan krijg je een amorf geheel. Wij zetten in op behoud en versterking van het open landschap, juist in verstedelijkende gebieden, zodat stad en land meer aan elkaar hebben."

In de structuurvisie worden drie relatief nieuwe ruimtelijke concepten gecombineerd: de groen-blauwe dooradering waarmee de onderzoekers starten, de verstedelijkingsvisie Land in de Stad, en de visie voor natuur- en landschapsbeheer Boeren voor natuur. Die laatste kan volgens Van den Top naadloos ingezet worden in het zuiden van het gebied, een kleinschalige agrarische enclave op oude essen en kampen die bovendien heel geschikt is als recreatiegebied voor de stedelingen uit Enschede en Hengelo.

Van den Top wil de voor Enschede en Hengelo ontwikkelde manier van werken ook in andere stedelijke gebieden toepassen. De eerste belangstellenden zijn er al. Binnenkort vinden gesprekken plaats om in het stedelijk netwerk Wageningen, Ede, Rhenen, Veenendaal (WERV) met het Binnenveld bezig te gaan. | M.W.