Wetenschap
Onderzoek

Pas op voor de roofuitgever

Online jagen steeds meer malafide uitgevers op snel geld. Zij lokken wetenschappers met de belofte van snelle, voordelige en open access publicatie. Resource duikt in de wereld van deze ‘roofuitgevers': een voorproefje.

Eind mei ontvangt DLO-onderzoeker en persoonlijk hoogleraar Cajo ter Braak een e-mail. Of hij redacteur wil worden van een nieuw academisch tijdschrift. Hij krijgt zulke mails vaker en twijfelt. ‘Toen ik het nazocht, bleek het een Britse uitgever te zijn. Dat trok me over de streep,’ vertelt hij nu. Na zijn toezegging prijkt zijn naam op de website, maar verder blijft het stil. ‘Ik heb niets voor ze gedaan.’ Ter Braak heeft echter pech, want de uitgever staat op Beall’s lijst; een overzicht van waarschijnlijke roofuitgeverijen. Roofuitgeverijen zijn profiteurs die wetenschappers bestoken met enorme hoeveelheden spam. ‘Ik krijg met enige regelmaat dit soort mails,’ mailt Martin Mulder hoogleraar Educatie en competentiestudies, aan de hand van een bedelbrief voor manuscripten. ‘Zelf doe ik niets met deze mails, want ik ken de goede journals en publishers.’ Hierna stuurt Mulder zo’n twee weken behulpzaam alle spam door aan Resource. Een bonte verzameling: soms geloofwaardig, soms kolderiek. Zo heeft één tijdschrift zeven regels lange lijst van thema’s, die loopt van finance, via geography tot visual arts. Wij publiceren alles, lijkt men vooral uit te willen stralen. Andere uitgevers beloven een gratis publicatie als je in november nog instuurt. En zoals altijd veel mooie retoriek over het verspreiden van kennis. Beall, de biblothecaris achter de waarschuwingslijst, heeft een waslijst opgesteld waaraan je rooftijdschriften verder herkent. Zo geven zij vaak direct na oprichting al honderden tijdschriften uit, hebben ze geen procedures voor peer review, en hun onprofessionele websites zijn vaak gevuld met geplagieerde teksten. In de praktijk komen ze merendeels uit Pakistan, India en Nigeria, maar Ter Braak ondervond dat deze vuistregel niet altijd opgaat. Het hoofdkwartier van ‘zijn’ uitgever blijkt een shabby bovenwoning in een Londonse buitenwijk. Een paar dagen na ons eerste gesprek mailt Ter Braak. Ook een ander tijdschrift waar hij editor is, hoort bij een uitgever met een zeer slechte reputatie. ‘Ik heb bij beiden inmiddels aangegeven dat ik wil terugtreden,’ schrijft hij. ‘Benieuwd of ze dat netjes accepteren.’ Inmiddels is zijn naam bij één van de twee geschrapt. Morgen lees je in de nieuwe Resource meer ervaringen van Wageningers met rooftijdschriften. Tips hoe je ze herkent en wat bibliotheken tegen deze scammers doen.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.