Organisatie

Oude kunst op nieuwe plekken

En weer is de campus drie kunstwerken rijker. Toegegeven, ze staan al een tijdje op hun plek. Maar gistermiddag werden de werken officieel ingeluid.
Roelof Kleis

Het gaat om de Bijenzwerm tussen Orion en Atlas, de Keramische Band en Negen poorten naar de Hemel, beiden in het veld tussen Zodiac en Helix. De laatste twee zijn herplaatsingen van bestaand werk. Bijenzwerm is min of meer nieuw, en het laatste cadeau voor de 100-jarige WUR. Het cadeau is van emeritus hoogleraar Arie Oskam en diens vrouw, de kunstenares Mirjam Oskam-van Beekum.

Bijenzwerm

De Bennekomse maakte Bijenzwerm, een sierlijk gebogen en bewerkte staalplaat op een lantaarnpaal. ‘De gebogen plaat verbeeldt een zwerm bijen die het luchtruim doorklieft’, licht de maakster toe. ‘De hergebruikte lantaarnpaal houdt de zwerm in de lucht en geeft er vaart aan.’ De zwerm fungeert dus ook als windvaan. De stalen plaat draait mee met de wind. Het ontwerp is niet nieuw. Oskam-van Beekum maakte in 2009 een eerste versie voor een kunstroute in De Eng. De campus-versie is groter.

De hergebruikte lantaarnpaal houdt de zwerm in de lucht en geeft er vaart aan

Mirjam Oskam-van Beekum

Negen poorten naar de Hemel van de Wageningse Janneke van Dijk is in 2007 gemaakt voor de viering van de 300-ste geboortedag van de Zweedse geleerde Linnaeus. Het beeld maakte onderdeel uit van de expositie ‘Een lusthof voor Linnaeus’ in het Klein Arboretum. In de vijver van de bomentuin staat een borstbeeld van Linnaeus, de vader van taxonomie. Na omzwervingen heeft het beeld nu een plek gekregen op de campus.

20190822_165719_resized.jpg

De ‘negen poorten’ is een sterk uitvergrote doorsnede van de wortel van een lotusplant. De poorten verwijzen naar de kanalen die de sapstroom in de plant faciliteren. Maar in hogere zin, volgens de maakster, ook naar de wortel die vanuit de modder naar de hemel reikt. Door ziekte kon Van Dijk niet aanwezig zijn. Haar tekst werd voorgelezen. De keuze voor de lotus is niet toevallig: de plant heeft een belangrijk plaats in de Oosterse filosofie.

Het is eigenlijk helemaal geen kunstwerk meer

Jan van IJzendoorn

Het grootste en oudste kunstwerk is de Keramische Band. Het object bestaat uit zes grote (6×1,8 meter) platen die zijn gevat in cortenstaal. Het gaat hier eigenlijk om hergebruik. De zes platen komen van de gevel van het onlangs gesloopte Biotechnion op de Dreijen, waar ze bij de bouw in 1980 werden aangebracht. Van de oorspronkelijk achttien gevelplaten van de kunstenaar Henk Tieman (1921-2001) zijn er zes gered van de sloop.

Herinterpretatie

De opstelling in het gras voor Zodiac is een ontwerp van de kunstenaar Jan van IJzendoorn. Zelf noemt hij het een ‘herinterpretatie’. ‘Want het is eigenlijk helemaal geen kunstwerk meer.’ Maar de platen staan er niet zomaar in willekeurige volgorde. ‘De platen en de opstelling zijn zo gekozen dat het aangebrachte reliëf een lopend patroon vormt’, legt Van IJzendoorn uit. De zes platen zijn bovendien in twee groepen van drie opgesteld, zodat ze twee komma’s of accolades vormen. ‘Want iets dat tussen haakjes staat is tegelijk waar en niet waar.’

20190822_163504_resized.jpg

Met die accolades knipoogt Van IJzendoorn niet alleen naar het kunstgehalte van zijn eigen herinterpretatie. Gevelkunst als die van Tieman valt in kunstkringen onder de noemer toegepaste kunst. ‘Iets tussen kunst en decoratie in’, legt Van IJzendoorn het uit. ‘Maar Tieman heeft met de Keramische Band op een hele mooie manier iets toegevoegd aan Biotechnion, dat op zichzelf een nogal saai gebouw was.’

Verdwenen

Met de sloop van het Biotechnion is overigens een van de opmerkelijkste kunstwerken van Wageningen verdwenen. Het gaat om de gekleurde balkonpanelen van het gebouw. De balkonversiering is het werk van kunstenaar Peter Struycken. Hij maakte het in 1988/89 bij de renovatie van het Biotechnion. Struycken gebruikte de computer om de compositie tot stand te brengen, en was daarmee een van de eersten in ons land die op die manier te werk ging. Het kleurige balkon heeft geen tweede kans gekregen.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.