Een goudjakhals is het kleine neefje van de wolf © Shutterstock
‘Ik ben echt superblij met deze unieke stageplek. Via Alterra ben ik bij de Zoogdiervereniging terechtgekomen, omdat ik onderzoek wilde doen naar de verspreiding van de wolf. Maar daar bleken al veel mensen aan te werken.’ Wennink kreeg toen het aanbod om vergelijkbaar onderzoek te doen, maar dan naar de goudjakhals (Canis aureus). ‘Om eerlijk te zijn had ik daar nog nooit van gehoord. Maar hoe meer ik erover leer, hoe toffer ik de goudjakhals vind. Het is echt een superflexibel dier en het is eigenlijk best lastig te bepalen wat de beperkende factoren zijn, waardoor ze zich ergens niet zouden kunnen vestigen.’
Joliene Wennink gaat op zoek naar geschikte leefgebieden voor de goudjakhals in Nederland.
Speurtocht
In tegenstelling tot de wolf, die tot in de middeleeuwen van nature in Nederland voorkwam, is ons land voor de goudjakhals terra incognita. Wennink: ‘Dat is echt spannend, want alles is dus nieuw.’ Ze is nu bezig de literatuur door te spitten en te kijken wat er al bekend is over het dier. ‘Dat is best lastig, er is vooral veel onderzocht over de wolf, maar weinig over de goudjakhals. Aan de andere kant vind ik die speurtocht juist wel leuk, omdat ik zo veel nieuws leer.’
Ze zijn echt megaschuw, dus worden niet zo snel gezien.
Het oorspronkelijke leefgebied van de goudjakhals strekt zich uit van de Balkan en het Midden-Oosten tot aan Bangladesh. Sinds de jaren tachtig zijn de dieren zich verder gaan verspreiden. Hoe dat komt, is volgens Wennink niet precies duidelijk. ‘Er wordt gedacht dat dit te maken heeft met wettelijke bescherming, klimaatverandering en veranderd landgebruik, omdat meer mensen naar de steden trekken.’ De verspreiding gaat erg snel en inmiddels komt de goudjakhals ook al voor in Duitsland en Italië. De eerste ‘Nederlandse’ goudjakhals werd in februari 2016 op de Veluwe gespot met een cameraval. Maar het zou volgens Wennink best kunnen dat er al meer in ons land rondlopen. ‘Ze zijn echt megaschuw, dus worden niet zo snel gezien.’
Alleseter
Goudjakhalzen leven net als wolven in roedels, waarbij de jongen uit eerdere nesten hun ouders helpen met het grootbrengen van de pups. Als ze ongeveer twee jaar oud zijn, trekken ze eropuit, op zoek naar een nieuw territorium. In tegenstelling tot de vleesetende wolf is de goudjakhals een echte alleseter. Hij jaagt op kleine prooidieren zoals hazen, konijnen, knaagdieren, reptielen en vogels. Daarnaast eet hij ook eieren, fruit en afval. Wennink: ‘In India vormen goudjakhalzen een plaag op de vuilnisbelten. Gelukkig gaan we hier anders om met ons afval en zouden ze zelfs positief kunnen bijdragen, omdat ze bijvoorbeeld de knaagdieren vangen in landbouwgebieden.’
Op basis van de gegevens die ze heeft verzameld, gaat Wennink met behulp van een geografisch informatiesysteem (GIS) kaarten maken op de computer met een overzicht van geschikte leefgebieden voor de goudjakhals. Die informatie is volgens haar van belang, bijvoorbeeld bij het opstellen van managementplannen voor een bepaald gebied. ‘Het is bijzonder als er een nieuwe diersoort naar Nederland komt en het zou echt zonde zijn als het mislukt omdat we niet goed voorbereid zijn.’
Lees ook eens:
Na wolf en goudjakhals. Wie volgt?
Goudjakhals gespot op de Veluwe
Wolf A28