Organisatie
Achtergrond

Onrust in de tent

Binnen Wageningen UR werd dit jaar meer dan gemiddeld ingegrepen. DLO-instituten worstelden met veranderlijk overheidsbeleid en teruglopende opdrachten. De afdeling communicatie zag haar vak transformeren en had moeite te volgen. Uiteindelijk werd er op drie plekken gereorganiseerd. Hoe ging het verder?
Rob Ramaker,Albert Sikkema

‘Een begrijpelijk besluit’

Wat is er aan de hand?

Communication Services (CS) blijkt niet meer de communicatie uitingen te maken waaraan behoefte bestaat binnen Wageningen UR. Zo is er steeds meer vraag naar vernieuwende producten als apps en sociale media, terwijl CS vooral sites en drukwerk maakt. Bovendien draait de organisatie flink verlies, onder meer door krimpende communicatie-budgetten.

Wat is de gekozen oplossing?

CS slankt met de helft af, zodat er alleen een kernteam overblijft. Zij gaan zich vooral bezighouden met projectmanagement plus het coördineren en beheren van online media. Om dit team hangt straks een schil van freelancers die veel van het praktische werk voor hun rekening nemen. De huidige medewerkers konden solliciteren op alle nieuw gecreëerde functies.

Hoe staat het er nu voor?

Afgelopen mei hoorden 19 van de circa 40 medewerkers dat ze mogen blijven. Voor de overige 21 wordt een andere oplossing gezocht. Zo zal een deel met vervroegd pensioen gaan, enkele vertrekken vrijwillig en voor de anderen wordt gezocht naar een nieuwe baan, binnen of buiten Wageningen UR. Voor wie over 13 tot 15 maanden geen nieuwe baan heeft, volgt ontslag. De reorganisatie verloopt in relatieve harmonie. Directeur communicatie en marketing Marc Lamers zegt bewust de tijd te hebben genomen voor een zorgvuldige procedure, met veel aandacht voor de medewerkers. ‘Er is inderdaad goed overleg,’ zegt Wiebe Aans, voorzitter van de medezeggenschap, ‘bovendien begrijpen we dat dit besluit nodig was om een communicatieafdeling te behouden in de toekomst.’

Hoe ziet de toekomst eruit?

CS-manager Sander Fransen is blij dat hij langzamerhand echt vooruit kan kijken. Het bleek vaak lastig om tegelijkertijd te ‘breken en bouwen’ aan respectievelijk het oude en nieuwe CS. Hij hoopt vooral dat het imago van CS de komende tijd erop vooruit gaat en dat zijn ‘nieuwe’ dienst een eerlijke kans krijgt binnen Wageningen UR.

‘De attitude is veranderd bij het LEI’

Wat was er aan de hand?

Vorig najaar was het LEI in rep en roer. Het onderzoekinstituut draaide verlies, vooral omdat het ministerie van EZ minder opdrachten uitzette. De directie wilde nieuwe opdrachtgevers vinden en een cultuurverandering doorvoeren en stuurde verschillende managers de laan uit. Dat leidde tot meningsverschillen en veel gemopper bij het personeel over de koerswijziging.

Wat is de gekozen oplossing?

Sinds vorig jaar heeft het LEI een nieuwe organisatiestructuur. Het aantal afdelingen is verminderd en er zijn vier nieuwe programma-managers en acht groepshoofden benoemd. Ook gingen de medewerkers aan de slag met zogenaamde productmarkt-combinaties, om vraag en aanbod van onderzoek af te stemmen.

Hoe staat het er nu voor?

De rust is weergekeerd, zegt Janneke Vader, secretaris va de ondernemingsraad. ‘Wat daarbij helpt is dat het goed gaat met de orderportefeuille van het LEI. We draaien boven verwachting, iedereen heeft het druk.’ Vader denkt niet dat de aanpassingen in de organisatie de oorzaak zijn dat het nu beter gaat met het LEI. ‘Het is nog te vroeg om echt resultaten van de reorganisatie te kunnen zien. De belangrijkste reden is dat veel medewerkers, na de slechte cijfers van 2012, de knop hebben omgezet. Zo van: de schouders eronder, we gaan er voor.’ En wat ook positief werkt: er zijn weer vacatures, er worden weer mensen aangenomen.’

Hoe ziet de toekomst eruit?

De vacatures zijn een signaal is dat het instituut een stabiele basis heeft voor de toekomst. Toch vragen medewerkers zich nog steeds af wat het business model van het LEI is, nu de Rijksoverheid steeds minder opdrachten uitzet. Om onderzoeksopdrachten te krijgen van bedrijven, provincies en waterschappen, moet het LEI commerciëler kunnen werken en resultaten claimen. Dat zijn nog niet alle de medewerkers gewend. Die cultuuromslag gaat langzaam, zegt een medewerker die anoniem wil blijven.

‘De arbeidsmarkt zit niet mee’

Wat is er aan de hand?

Door de opheffing van het productschap Tuinbouw krijgen Plant Research International (PRI) en Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO) plotseling veel minder opdrachten. In 2012 haalden ze via deze weg nog ruim 10 miljoen euro binnen; een flinke aderlating dus. Ook de invoering van topsectoren zorgde voor de nodige onzekerheid. Het zijn vooral de business units Glastuinbouw en Bollen, Bomen en Fruit die veel klandizie verliezen.

Hoe worden de problemen aangepakt?

De directie van de Plant Sciences Group (PSG) hoopte aanvankelijk de terugvallende inkomsten op te vangen met besparingen en ‘werkenderwijs’ de organisatie te hervormen door medewerkers op vrijwillige basis te begeleiden van werk naar werk. In februari werd echter duidelijk dat er echt gereorganiseerd moest worden. In totaal verdwijnen er zo’n 50 fte’s, vooral bij het praktijkonderzoek in Lisse, Randwijk en Bleiswijk. Een aantal mensen kan echter terugkeren op nieuwe functies, zodat ‘slechts’ 41 fte echt verdwijnt.

Hoe staat het er nu voor?

Op 1 juli weten medewerkers definitief of ze mogen blijven. Boventallige medewerkers krijgen hulp van een outplacementbureau om een nieuwe baan te vinden. Lukt dit niet, dan wacht er uiteindelijk gedwongen ontslag. In de medezeggenschap is er begrip voor de reorganisatie, al is men kritisch over de ‘werkenderwijs’ aanpak. ‘Begeleiden van-werk-naar-werk is in principe een goede aanpak, maar het blijft een confronterend proces,’ zegt OR-voorzitter Pieter van de Sanden, ‘bovendien zit de arbeidsmarkt niet mee.’

Hoe ziet de toekomst eruit?

Momenteel wordt er gekeken naar alternatieven voor de productschappen, zoals een branchevereniging of innovatiefonds. De business unit glastuinbouw wil daarnaast meer werk binnenslepen uit de markt en internationaal aan de weg timmeren, zegt Derk Rademaker, directiesecretaris bij PSG. Bollen, bomen en fruit wil juist met bedrijven gaan samenwerken. Ook worden dure onderzoeksfaciliteiten afgestoten.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.