©Wikimedia
In totaal gaan bijna vijftig wetenschappers en twintig bedrijven werken aan de ontwikkeling van nieuwe antibiotica. De behoefte aan nieuwe middelen is groot, omdat de antibioticaresistentie in de wereld toeneemt. Daarom start NWO een samenwerkingsprogramma dat de benutting van onderzoek naar antibiotica in de Nederlandse gezondheidszorg kan verbeteren.
Bodembacteriën
Marnix Medema, onderzoeker bij Bio-informatica in Wageningen, gaat op zoek naar lipopeptiden die geproduceerd worden door bodembacteriën. Deze moleculen hebben namelijk een sterke antibacteriële werking. Voorbeelden zijn de middelen daptomycine en polymyxine. Medema gaat op zoek naar familieleden van deze moleculen die kunnen dienen als antibiotica.
Screenen
Medema werkt samen met de Leidse microbioloog Gilles van Wezel en de Utrechtse chemicus Nathaniel Martin. Ze krijgen 750.000 euro van NWO, terwijl deelnemende bedrijven een kwart miljoen bijdragen. ‘We gaan duizenden bacteriële stammen screenen om de natuurlijke diversiteit van lipopeptiden zo volledig mogelijk in kaart te brengen’, zegt Medema. ‘Vervolgens gaan we deze diversiteit verder uitbreiden met synthetische biologie en chemische synthese.’
Afweercellen
In een ander project gaan onderzoekers kijken hoe je menselijke afweercellen kunt ‘resetten’ als die door resistente bacteriën zijn aangetast, zodat ze het weer doen. Ook wil een groep wetenschappers eiwitten vinden die resistente bacteriën vatbaar moeten maken voor antibiotica die tot nu toe alleen werkten bij andere bacteriegroepen. In andere goedgekeurde projecten gaan onderzoekers en bedrijven veelbelovende stoffen doorontwikkelen die effectief lijken tegen resistente bacteriën.
NWO investeert 2 miljoen euro in het programma, het ministerie van Volksgezondheid bijna 5 miljoen. Industriële partners dragen ruim 1 miljoen euro bij aan de projecten, financieel of in de vorm van kennis of materiaal.