Wetenschap - 24 augustus 2011

Nieuwe weerradar geeft beter weerbeeld

Onderzoek

Vier doden vielen er door een plotselinge regenbui tijdens Pukkelpop. Een nieuwe weerradar met een zeer hoge resolutie zal ook niet alle calamiteiten voorkomen. Maar het helpt wel, denkt Remko Uijlenhoet, hoogleraar hydrologie.

Het klimaat lijkt steeds vreemdere kuren te vertonen. Tijdens Pukkelpop bijvoorbeeld viel er in twintig minuten evenveel regen als normaal in een maand tijd. Voor de weermannen en -vrouwen is het een onmogelijke opgave om zulke plaatselijke fenomenen te voorspellen, meent Remko Uijlenhoet. De technische weersgegevens zijn daarvoor domweg niet specifiek genoeg. 'Er zijn nu twee grote weerradarstations in Nederland. In De Bilt en in Den Helder', legt de hydroloog uit. 'Samen met een station in de Belgische Ardennen bestrijken ze de hele Benelux. Probleem is dat ze met een grote golflengte werken, wat een relatief grof beeld oplevert.'
Goedkoper
Uijlenhoet werkt samen met het KNMI en de universiteit van Delft al enkele jaren een oplossing: een fijnmazig netwerk van lokale radarstations met een veel hogere resolutie. Daardoor wordt het mogelijk om tot op straatniveau te laten zien waar de buien vallen.
Het prototype is er al, dat staat bovenop de KNMI-mast in Cabauw, onderdeel van de Cabauw Experimental Site for Atmospheric Research. Hoge-resolutieradar heeft volgens Uijlenhoet wel een nadeel: het bereik is slechts enkele tientallen kilometers. Maar het is ook goedkoper. 'Dat maakt het mogelijk om een netwerk te creëren waarbij je de gegevens van alle stations aan elkaar koppelt.'
Kopers
Daarvoor is het wel belangrijk dat er voldoende kopers zijn. De eerste is er al: havenstad Rotterdam. Ook schepen en havenbedrijven willen immers graag op de hoogte zijn van plotselinge stortbuien en ander onheil. Uijlenhoet verwacht dat er vooral in het westen van het land meer partijen met commerciële belangen zijn die interesse hebben in het relatief goedkope systeem. Maar ook waterschappen kunnen volgen hem baat hebben bij een eigen weerradar. Als er eenmaal genoeg verkocht zijn, kunnen de gegevens van de apparaten als netwerk worden gecombineerd tot een dekkende weerkaart voor een groter gebied.
Overigens zal het nieuwe netwerk van radarstations (als het er komt) niet meteen alle weersproblemen oplossen. Gedetailleerde gegevens vragen ook om een complexer weermodel om voorspellingen te kunnen doen. Maar het begin is er.