Computerbeeld van het nieuwe rif bij Blight Reef aan de noordoostkust van Australie. Illustratie: Universiteit van Queensland.
Hoe kunnen wetenschappers zo’n enorm rif al die tijd over het hoofd hebben gezien?Nota bene in de buurt van het beroemde koraalrif het Great Barrier Reef. Het antwoord is volgens Osinga eenvoudig: er is voor het eerst met betere technieken gekeken. Dat levert als vanzelf nieuw beeld op.
In de eerste plaats benadrukt Osinga dat het hier dus niet om koraalrif gaat. ‘Nee, dit is een halimeda-rif. Een rif dat gebaseerd is op de halimeda-plant. Die plant maakt kalkachtige structuren. Als het plantje sterft, blijft het kalk over. Dat plakt geologisch aan elkaar tot de structuren die nu gevonden zijn. Wetenschappers noemen het in het Engels een ‘bio-herm’, een stenen zuil van biologische oorsprong. Je mag het ook een rif noemen, maar dan geen koraalrif.’
Zijn deze structuren helemaal nieuw?
‘Nee, ze zijn al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw bekend. Ze komen voor tussen de koraalriffen van het Great Barrier Reef dat zich tot een paar honderd kilometer uit de kust uitstrekt. In de tussenliggende wat diepere delen van het rif komend deze structuren voor. De stenen zuilen zijn zo’n 200 meter breed en 20 meter dik. De toppen bevinden zich 25-50 meter onder de oppervlakte. Dat is niet zo diep.’
Er is een toenemende belangstelling voor het leven in het schemergebied van de oceanen
Ronald Osinga
Wat is er dan wel nieuw aan deze vondst?
‘Het nieuwe is dat ze voor het eerst zo gedetailleerd in kaart zijn gebracht. Dat is gedaan met Lidar. Zeg maar radar, maar dan met licht. Tot nu toe werd voornamelijk echografie (sonar) gebruikt om de bodem in kaart te brengen. Lidar levert een beter en gedetailleerder beeld. Ze dachten dat er zo’n 2000 vierkante kilometer bio-herm lag; dat is nu bijgesteld tot 6000 vierkante kilometer. Een kwestie van beter kijken.’ *Er valt dus nog veel te ontdekken op de oceaanbodem*?‘Ja. Er is een toenemende belangstelling voor dit soort mesofotische ecosystemen: het leven in het schemergebied van de oceanen. Op die diepte van grofweg 50-250 meter is het leven niet lichtgedreven. Als gevolg daarvan zijn hele andere groepen organismen daar dominant. De twilight zone wordt het ook wel genoemd. Maar ook onder die zone valt nog veel te ontdekken. Samen met de leerstoelgroepen Microbiologie en Proceskunde zijn wij betrokken bij een groot Europees project over sponzen. Die zitten nog veel dieper. Doel is om meer te weten te komen over het ecosysteem van sponzen in de noordelijke Atlantische Oceaan..’