Wetenschap - 1 januari 1970

‘Neem eten van insecten serieus’

Dat mensen in de tropen insecten eten is lange tijd door de westerse wetenschap genegeerd. Dit is symptomatisch voor de onderwaardering van traditionele landbouwsystemen die jarenlang de noord-zuidrelatie heeft bepaald, vindt tropisch entomoloog prof. Arnold van Huis.

‘Westerse wetenschappers karakteriseren de Afrikaanse landbouw al gauw als primitief, terwijl nadere bestudering laat zien dat het uiterst gecompliceerde en vernuftige systemen zijn’, aldus Van Huis in de oratie die hij donderdag 23 februari uitsprak. Het is, volgens de persoonlijk hoogleraar, typerend dat agronomen, voedingsdeskundigen en donoren het eten van insecten links hebben laten liggen. Terwijl insecten een goede voedingsbron vormen en belangrijke voordelen hebben boven vee. ‘Karakteristiek zijn het hoge gehalte aan essentiële aminozuren, vitaminen en mineralen, de unieke smaak, de beschikbaarheid in wilde vegetaties, en de mogelijkheid ze eenvoudig en goedkoop te kweken. Toch hebben wij geen referentiekader voor het eten van insecten. Hierdoor neemt de Westerse wereld deze praktijk al gauw niet serieus.’
Het is daarom ook goed dat de technologische ontwikkeling van ontwikkelingslanden steeds minder door westerse wetenschappers wordt geleid, vindt Van Huis. Hij ziet vooral perspectief voor farmer field schools. Bij deze vorm van kennisoverdracht is de boer niet langer een consument van technologie, maar wordt hij in staat gesteld zelf te experimenteren en de beslissingen te nemen die passen bij lokale omstandigheden. De field schools werden in de negentiger jaren opgezet door entomologen om boeren de plaaginsecten en natuurlijke vijanden te laten leren kennen. Hierdoor is geïntegreerde bestrijding onderdeel geworden van de boerenpraktijk. Ook heeft het geleid tot farmer empowerment. ‘Insecten gaven dus aanleiding tot meer zelfbewustzijn, assertief optreden, groepsvorming en zelfs revolutionair denken bij boeren’, aldus Van Huis. / GvM