Wetenschap
Gezondheid

Natuurmiddel vervangt antibiotica in melkstal

Maria Groot van het Rikilt maakt weer een stalboekje voor melkveehouders. Daarin staat hoe ze de dieren met kruidenpreparaten en homeopathische diergeneesmiddelen kunnen ondersteunen bij infectieziekten. Deze middelen, die de gezondheid ondersteunen waardoor er minder antibiotica nodig zijn, worden steeds populairder.
Albert Sikkema

Vorig jaar maakte 61 procent van de melkveehouders gebruik van natuurlijke middelen in hun bedrijfsvoering. Dat bleek onlangs uit een marktonderzoek onder 400 melkveehouders. Een jaar eerder was dat percentage nog 45 procent. De veehouders zoeken en gebruiken alternatieven nu het antibioticagebruik in de veehouderij verder moet afnemen.

Maria Groot, onderzoeker bij Rikilt, kent de meeste natuurproducten die de veehouders gebruiken. Zoals het homeopathische middel Pyrogenium. Dat bevat slangengif dat goed zou werken tegen een beginnende uierontsteking. ‘Het wordt veel verkocht, het staat in mijn stalboekje uit 2011 waar ik nu een nieuwe versie van maak. Er zijn meerdere publicaties over de werking van homeopathische middelen bij uierontsteking. Er is ook een praktijkstudie in Nederland uitgevoerd bij zes melkveebedrijven. Daar werd de geleidbaarheid van de melk – een maat voor uierontsteking – gemeten. Tijdens een test kregen 25 koeien met beginnende mastitis Pyrogenium en 29 koeien kregen antibiotica. Bij beide groepen koeien nam de geleidbaarheid van de melk af. Pyrogenium werkt hier vergelijkbaar met antibiotica. Hoe dat komt, weten we niet. We weten uit in vitro onderzoek dat het slangengif het immuunsysteem stimuleert.’

Een ander populair natuurlijk middel is mintzalf voor de uiers. De werkzame pepermunt zorgt voor een betere doorbloeding, remt ontstekingen en werkt pijnstillend in het uier. Verder zijn de bolussen – grote pillen – op basis van knoflook populair. ‘Die schiet je in de pens van de koe’, zegt Groot. ‘Knoflook werkt antibacterieel en antiviraal en het breekt het beschermende laagje rond de bacteriën af waardoor afweerstoffen van de koe ze beter kunnen uitschakelen.’

Groot werkt aan een nieuwe uitgave van het stalboekje Melkvee, wat in werkelijkheid een lijvig rapport is met veel informatie over de natuurlijke middelen. ‘Ik vraag aan de producenten: vertel me de samenstelling van je product. Als ze die niet willen geven, komt het product niet in het stalboekje. Meestal geven ze de samenstelling en eigen onderzoek naar de werking van hun product. Dan beoordeel ik, aan de hand van de literatuur, of het logisch is dat het middel wat doet.’

Vorig jaar hield Groot workshops over het gebruik van natuurproducten voor veehouders in Overijssel. ‘Dan hoor je ook hun ervaringen wat ze gebruiken en wat werkt.’ Ze zou de praktijkervaringen graag bundelen in een online kennisbank. Met geld van de provincie Overijssel werkt ze nu aan een projectvoorstel om die te realiseren.

Doel is om het gebruik van antibiotica in de veehouderij terug te dringen. ‘In het stalboekje beschrijf ik per gezondheidsprobleem wat je ertegen kunt doen met een goed stalmanagement. Vroeger verdoezelde het antibioticagebruik slecht management, dat kan niet meer. Daarna kijk ik naar het voer. Zo kunnen diervoederadditieven de gezondheidsstatus verhogen. Daarna pas komen de kruiden en middelen voor individuele dieren aan bod.’ Groot heeft stalboekjes over melkvee, varkens, vleeskalveren en kippen.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.