Nieuws - 9 juni 2011

Moeilijke opgave voor natuurprofessional van de toekomst

De wereld zucht onder afname van biodiversiteit, klimaatverandering en toenemende voedselproblematiek. Die mondiale trend vraagt om een ander type natuurprofessional, vonden de sprekers op het symposium 'Samen voor Duurzaamheid', gisteren bij Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Studenten van nu moeten kunnen onderhandelen, creatief zijn en grenzen stellen. 'Natuurbeheerders spreken dezelfde taal als ambtenaren. Dat moet anders.'

Tijdens het symposium spraken verschillende deskundigen (de onderzoeker, de natuurbeschermer en de beleidsmaker) over de stand van zaken op het gebied van duurzaamheid en biodiversiteit voor hun vakgebied. Ze schetsten stuk voor stuk een somber toekomstbeeld. Ben ten Brink van het Planbureau voor de Leefomgeving: 'We kunnen geweldig grote klappen verwachten. Als de mens niets doet, verliest de aarde tot 2050 10 procent aan 'mean species abundance' (gemiddelde aantallen per soort, KdM). Ook het aantal soorten neemt af.' Tegelijkertijd neemt de vraag naar voedsel en energie toe en moet de landbouwproductie omhoog. Bram van de Klundert van het Wereld Natuur Fonds: 'Er komt niets bij. We gaan het niet redden met heideveldjes. Dat is tuinieren. Natuurbeheer moet degelijker en robuuster.' Henk de Jong van de taskforce biodiversiteit van het Ministerie van Economische Zaken voorspelde dat de echte ommekeer pas komt als 'er een paar grote ongelukken gebeuren'. 'Tot die tijd dendert de economie voort. Vooral die van China en India.'
Curricula
Het symposium was mede bedoeld om te zien of opleidingen hun curricula moeten aanpassen gezien de mondiale trend. Welk type student is er nodig in 2020? Die moet vooral kunnen onderhandelen, creatief zijn, bruggen bouwen, grenzen stellen en verbanden zien, zo stelden de sprekers. De Jong tot de studenten in de zaal: 'Jullie moeten zeggen: tot hier en niet verder. Dat is een grote en moeilijke opgave.'
Van de Klundert vindt dat de nieuwe professional niet verkleefd moet zijn met overheden, maar ondernemend, commercieel en juridisch goed onderlegd. 'Natuurbeheerders spreken nu dezelfde taal als ambtenaren. Dat moet anders.'
Dodo
Verlies van biodiversiteit is op zich niet erg, zei Van de Klundert. 'De dieren zelf hebben er geen last van. Wie denkt er nog aan de dodo? Maar ik wil het verdwijnen van diersoorten uit moreel oogpunt niet op mijn geweten hebben. Ik vind het een onprettig idee. Dat verhaal moeten studenten goed kunnen verbeelden en vertellen.'
Ben ten Brink zei dat een econoom hem eens had verteld dat oplossingen technisch uitvoerbaar zijn. 'Hij wees op de verbetering van de kwaliteit van water- en lucht de afgelopen jaren. "Maar het is jouw schuld dat we verduurzaming niet echt oppakken", zei hij. Wij zijn blijkbaar niet in staat duidelijk te maken wat er mis gaat en wat de gevolgen zijn. Je hebt dus vaardigheden nodig om het verhaal te vertellen. Dus blijf niet in je eigen wereld zitten. Begin micro, eindig macro.'
Docent Tine Griede van Wildlife Management, die in de zaal zat, zei dat juist hbo-studenten de verbinding kunnen leggen tussen specialisten als ecologen en economen. 'Die praten slecht met elkaar. Onze studenten moeten muren slechten tussen die partijen.'