Wetenschap - 26 april 2010

Milieu beïnvloedt maïsplant meer dan gentech

Genetische manipulatie heeft geen grotere bijwerkingen in maïs dan gangbare veredeling. Milieuverschillen hebben veel meer invloed. Dat blijkt uit onderzoek van het Rikilt en Europese zusterinstellingen.

De onderzoekers vergeleken de genexpressie en eiwitproductie van twee transgene maïsrassen met een via klassieke veredeling gemaakt ras. Ze beoordeelden de werking van zestigduizend genen en de aanwezigheid van een vergelijkbaar aantal eiwitten en chemische stoffen (zogenaamde metabolieten) in de plant. Ze publiceren hun bevindingen in de komende editie van Plant Biotechnology Journal.

Variatie
De onderzoekers vergeleken de genexpressie gedurende drie groeiseizoenen van een gangbaar ras en twee transgene maïsrassen, één met resistentie tegen het plaaginsect Europese maïsboorder en één met resistentie tegen het herbicide Roundup. Ook bepaalden ze de natuurlijke variatie in de genexpressie door de rassen op één locatie te vergelijken. En ten derde bepaalden ze het effect van de groeiomstandigheden door de maïsrassen te vergelijken op meerdere locaties in één seizoen.
De milieu-invloeden leiden tot een veel grotere variatie aan genexpressie, eiwitten en metabolieten dan de verschillende genotypes, concluderen de onderzoekers.

Veiligheid
‘Dit is een aanwijzing dat genetische modificatie geen drastischer bijwerkingen heeft dan gangbare veredeling’, zegt Van Dijk. ‘Maar dat betekent nog niet dat dit ook voor andere gewassen geldt en dat de gm-technologie daarmee altijd veilig is. We hebben enkele verschillen gevonden tussen de gm-rassen en het gangbare gewas. Of deze verschillen de veiligheid van het product aantasten, moet vervolgonderzoek uitwijzen. Er waren geen aanwijzingen voor een nadelig gezondheidseffect.’
Toch helpt deze modelstudie volgens hem om tot een rationele beoordeling van de veiligheidsrisico’s te komen. ‘Met deze brede analytische benadering kunnen op termijn waarschijnlijk bepaalde toxicologische studies achterwege blijven.’