Wetenschap - 1 januari 1970

Meer zeldzame trekvis in IJsselmeer

Het visserijonderzoek van de Animal Sciences Group in IJmuiden (RIVO) signaleert een toename van zeldzame inheemse vissoorten in het IJsselmeer. Het gaat om vissen die normaliter vanuit zee de rivieren optrekken om te paaien: de rivierprik, zeeprik, fint, grote marene en houting. De trekvissen komen waarschijnlijk via sluizen bij de Afsluitdijk het IJsselmeer binnen.

Het is de vraag waardoor sommige soorten talrijker worden. Volgens de visserijbiologen kan het herstel te maken hebben met verbetering van de waterkwaliteit of ecologisch beheer gericht op meer natuurlijke rivieroevers en uiterwaarden. Sommige soorten worden ook uitgezet, zoals de houting. Maar bijvoorbeeld de fint, behorend tot de haringfamilie, wordt niet uitgezet en neemt toch sterk in aantal toe in het IJsselmeer en de Waddenzee. In de jaren negentig zijn er enkele tientallen aangetroffen, sinds 2002 zijn dat er honderden per jaar. Het is nog onduidelijk waar deze finten vandaan komen. De vis leeft van oorsprong in goed functionerende estuaria met eb- en vloedwerking, een habitat die nauwelijks meer aanwezig is in Nederland.
De comeback van de van oudsher in Nederland voorkomende vissen is een aanwinst voor de natuur. De visserij heeft er voorlopig geen voordeel van, want de soorten staan op de Rode Lijst of vallen onder de Habitatrichtlijn. De monitoring van de populatieontwikkeling geschiedt wel met behulp van beroepsvissers die vrijwillig de in staande fuiken gevangen zeldzame vis tellen en meten. Hiermee is begonnen in de jaren negentig en de methode blijkt goed te werken.
Projectleider drs Ingrid Tulp van het RIVO denkt dat de monitoring van zeldzame vissen toegepast kan worden voor het nieuwe stelsel van ecologische beoordelingsmethodes voor oppervlaktewateren. Dit moet worden opgezet in het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water. / HB