Foto:Shutterstock
‘Veel ziektes bij de mens vinden hun oorsprong in primaten’, vertelt promovendus Bakker van het Laboratorium voor Entomologie. ‘Als we malaria ooit willen uitroeien, is het belangrijk te begrijpen welke muggensoorten malaria tussen mens en aap zouden kunnen overdragen, zodat de ziekte niet opnieuw vanuit apen naar mensen overspringt.’
Een chimpansee met een muggenval. Foto van Julian Bakker
Bakker en zijn collega’s plaatsten muggenvallen in een rehabilitatiecentrum voor chimpansees in de Republiek Congo. Deze vallen scheidden CO2 uit en bevatten de geur van chimpansee, mens of koe. Vervolgens stelden de wetenschappers vast welke muggen ze hadden gevangen. Ook keken ze met DNA-onderzoek of er malariaparasieten in de muggen zaten en welk types dit betrof.
Geen voorkeur
De vallen bevatten met name muggen van het Anopheles-geslacht, die malariaparasieten kunnen overdragen op de mens. Deze muggen hadden geen specifieke voorkeur voor apen-, mensen- of koeiengeur. ‘Dat betekent dat deze muggensoort mogelijk een brug vormt die malaria van apen op mensen kan overbrengen’, vertelt Bakker.
Risico op overdracht onduidelijk
Slechts een klein deel van de Anopheles-muggen, ongeveer een half procent, droeg daadwerkelijk malariaparasieten bij zich, maar niet het type dat apen of mensen ziek maakt. ‘Uit bloedonderzoek bleek dat slechts een klein deel van de apen menselijke malariaparasieten bij zich droeg’, zegt Bakker. ‘Dat wijst erop dat er in dit gebied dus muggensoorten zijn die malaria van mensen naar apen overbrengen. Maar welke muggensoorten dit zijn en hoe groot het daadwerkelijke risico is op de verspreiding van malaria tussen apen en mensen, valt op basis van deze studie niet te zeggen, omdat we geen malariaparasieten in de muggen hebben gevonden die besmettelijk zijn voor apen of mensen.’
Lees ook:
Te koop: goede muggenval tegen malaria
Succesvolle Wageningse aanpak in Afrika stokt – Geen geld voor malaria-eiland II
Welke infectieziekten door insecten staan ons te wachten?
Onze steekmug kan het Rift Valley virus overdragen