Hoewel dit serieuze issues zijn, zie ik een fundamenteler probleem binnen het huidige financieringsmodel. NWO en andere financieringsinstellingen zoeken, gestimuleerd door overheidsbeleid, steeds meer naar voorstellen die in samenwerking met de industrie worden vormgegeven. Dat lijkt op het eerste gezicht nuttig; de resultaten worden zo direct toegepast en de kloof tussen wetenschap en samenleving wordt kleiner gemaakt.
Maar los van het feit dat het voor sommige vakgebieden, zoals taalwetenschappen, moeilijk is om industriepartners te vinden, versmalt dit ook de focus van onderzoek. Bedrijven zoeken naar nieuwe producten en andere innovaties, maar die moeten ze wel op korte termijn kunnen vermarkten.
Het effect van vasten op de gezondheid is bijvoorbeeld niet commercieel uit te baten. En bewerkt voedsel is interessanter voor de industrie dan onbewerkt voedsel. Voedingseigenschappen zonder mogelijke health claim zijn ook minder interessant voor onderzoek samen met de industrie. Kortom, al dit soort voorstellen staan bij het maken van een voorstel meteen met 2-0 achter, omdat ze kunnen rekenen op minder steun van industriepartners.
De industrie kunnen we dit niet aanrekenen; zij doet gewoon wat in haar belang is. De overheid daarentegen speelt hier wel dubbel spel. De overheid ziet een win-winsituatie door industrie en onderzoek op deze manier te koppelen, maar voor fundamenteel en niet-commercieel te verpanden onderzoek is het een lose-lose.
Guido Camps (34) is dierenarts en postdoc bij Humane Voeding. Hij houdt van bakken, bijen houden en bijzondere dieren.