Het studentenbestaan is bepaald geen vetpot, laat de uitslag zien van de enquête die we hielden onder 178 Nederlandse ouderejaars studenten. Gemiddeld heeft een uitwonende student 767 euro per maand te besteden, vergelijkbaar met een bijstandsuitkering. Van dat geld gaat echter zo’n 180 euro naar hun studie in de vorm van collegegeld en studiemateriaal. Van de 600 euro die over- blijft gaat de helft naar huur. Aan boodschappen wordt 113 euro besteed, nog geen vier euro per dag. Dat doet vermoeden dat studenten veel samen eten, en in het weekend lekker volgestopt worden door hun ouders. Uitgaan en kleding kosten elk bijna vijftig euro per maand terwijl de smartphone ruim twee tientjes opslorpt. En daarmee is het krappe budget alweer vergeven.
Voor mijn kinderen zou ik hetzelfde doen
RUUD PETERS JR. masterstudent Biologie
‘Mijn ouders bekostigen mijn studie, en die van mijn zus. Maar daarin zijn we niet de enigen. Ook mijn buurjongens krijgen een bijdrage van hun ouders. Misschien dat ik er daarom nooit zo bij stil gestaan heb. Ik waardeer het wel heel erg, want het is een fl inke investering. Voor mijn kinderen zou ik hetzelfde doen; het is toch fi jn om schuldeloos aan mijn werkende leven te beginnen. Dat de mogelijkheid bestaat om onder gunstige voorwaarden te lenen vind ik heel goed. Als ik niets van mijn ouders zou krijgen zou ik daar wel gebruik van maken. Want ik zou hoe dan ook gaan studeren – een schuld of niet.’ ## Gulle ouders
Waar komt hun geld vandaan? Deels van DUO natuurlijk, in de vorm een beurs. Daarnaast kun je bij DUO een aanvullende lening krijgen, maar daarvan maken opvallend weinig studenten gebruik: slechts 37 procent. Gemiddeld leent een uitwonende student 125 euro per maand. Dat bedrag kan zo laag blijven dankzij de gulle ouders van de studenten. Zij investeren maar liefst 222 euro per maand in hun kroost. Deels door het collegegeld en studiemateriaal te betalen, maar heel vaak is er ook sprake van een vaste maandelijkse toelage. Daardoor vormen de ouders zelfs een aanzienlijke grotere bron van inkomsten dan de bijbaan, waarvan de opbrengst blijven steken op 122 euro per maand. Een Wageningse student werkt een kleine vier uur per week, tegen een salaris van tien euro per uur. Horeca en supermarkt zijn veruit de meest populaire werkgevers. Maar er zijn ook studenten werkzaam in baantjes die aansluiten bij hun opleiding. De groene sector bijvoorbeeld. Of voedingsadvies.
Prinsesjessyndroom
Een opmerkelijke uitkomst van de enquête is dat vrouwelijke studenten aanzienlijk meer geld van hun ouders krijgen dan mannelijke. Terwijl de jongens, uitwonend en thuiswonend, gemiddeld 165 euro per maand krijgen, mogen de meisje maar liefst 233 euro bijschrijven, dat is 41 procent méér. Een verklaring daarvoor is niet zomaar voorhanden, hoewel zich het vermoeden opdringt van een ‘prinsesjessyndroom’ bij de ouders: het gevoel dat meisjes meer bescherming en ondersteuning nodig hebben dan jongens. Het verschil in ouderlijke toelage vertaalt zich bij de jongens niet in lagere uitgaven. In plaats daarvan zoeken ze alternatieve bronnen van inkomsten. Zo werken jongens 20 procent meer (gemiddeld 20 uur per maand, meisjes 16) en lenen ze een hoger bedrag bij DUO (142 euro per maand, meisjes 124). Daardoor kunnen ze toch nog wat leuks van hun studietijd maken, en dat doen ze vooral door uit te gaan. Jongens geven daaraan gemiddeld 68 euro per maand uit (meisjes 37 euro). Meisje steken hun geld liever in kleding, waar ze 45 euro per maand aan besteden (jongens 32 euro).
Misschien is het de Nederlandse moraal
RUUD PETERS SR.
‘Eén argument voor het bekostigen van zijn studie is dat ik niet wil dat hij een schuld opbouwt. Als ik ervoor zorg dat hij zonder schuld aan zijn carrière kan beginnen, heeft hij toch een mooiere start. Een ander argument is: omdat ik het me kan permitteren. Er zijn genoeg mensen die dat niet kunnen, en voor hen is het leenstelsel een uitstekende oplossing. Mijn ouders hebben zelf ook mijn studie gefi nancierd. Misschien is het ergens een Nederlandse moraal die op de achtergrond meespeelt. Mijn ouders zijn in ieder geval nog opgegroeid met de boodschap: eerst sparen, en dan kopen. En niet op de pof kopen. Wat dat betreft vind ik de plannen van de politiek niet geweldig: voor de volgende generatie studenten wordt het weer een stapje moeilijker.’ ## Rood staan
Wageningers houden niet van schulden, dat brengt de enquête zonneklaar aan het licht. Buiten de studieschuld, als die er al is, hebben ze nauwelijks andere schulden. Slechts enkele procenten staan bij hun ouders, vrienden of bij de bank in het krijt, en dan meestal voor slechts een paar tientjes. En als de geldautomaat aan het eind van de maand toch onverbiddelijk een rood saldo laat zien? Dan spreekt het gros (57%) de spaarrekening aan die ze kennelijk ook nog hebben. Een klein deel, 15%, belt zijn of haar ouders – daar zijn ze weer – .Maar 41% heeft geen idee wat ze in zo’n geval zouden doen: het komt eenvoudigweg nooit voor.
Verantwoording – De enquête werd afgenomen onder studenten in Forum, Orion en de Leeuwenborch. 241 ingevulde formulieren kwamen retour. De eerstejaars bleken echter nog zo weinig inzicht te hebben in hun fi nanciën dat ze uit de data gehaald zijn. Daarop bleven er 178 respondenten over.